Ο πραγματικά ευτυχισμένος σκύλος, είναι αυτός που έχει ισορροπία στη ζωή του. Πώς όμως θα φτάσουμε στο να έχουμε έναν ισορροπημένο και συνεπώς ευτυχισμένο σκύλο; Η ερώτηση αυτή βρίσκει απάντηση σε μια ακολουθία πραγμάτων, που κάθε κηδεμόνας σκύλου πρέπει να γνωρίζει και να εφαρμόζει.

1. Η σημαντικότητα της πειθαρχίας στη ζωή ενός σκύλου

Τα σκυλιά είναι πλάσματα που χρειάζονται πειθαρχία καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Από την πρώτη κιόλας ημέρα που θα έρθει ο σκύλος στο σπίτι, πρέπει να διαχειριστούμε σωστά και με πειθαρχία συγκεκριμένα πράγματα στην κοινή μας καθημερινότητα. Τα σημαντικότερα από αυτά είναι η θέσπιση ορίων και κανόνων, το φαγητό, το παιχνίδι, ο περίπατος, η φωλιά, και η συναναστροφή μεταξύ σκύλου και κηδεμόνα.

2. Η σημαντικότητα της θέσπισης ορίων και κανόνων στο σκύλο

Η ορθότερη εκπαιδευτική προσέγγιση βασίζεται στην ανάπτυξη μιας ισορροπημένης σχέσης από την αρχή της συμβίωσής μας με το σκύλο. Θα πρέπει να τεθούν από τους πρώτους μήνες της ζωής ενός σκύλου όρια και κανόνες χωρίς να ασκηθεί καμία μορφή βίας. Με τον τρόπο αυτό, κηδεμόνας και σκύλος γίνονται μία ομάδα που επικοινωνούν, εμπιστεύονται και σέβονται ο ένας τον άλλο, εξασφαλίζοντας παράλληλα μια αρμονική συμβίωση.

3. Το φαγητό ως μέσο επιβράβευσης σωστών συμπεριφορών και αύξησης του κινήτρου για συνεργασία μεταξύ σκύλου και ιδιοκτήτη

Το φαγητό είναι ένα πολύ καλό μέσο επιβράβευσης. Θα ήταν συνεπώς ιδιαίτερα βοηθητικό κατά την εκπαιδευτική διαδικασία να χρησιμοποιήσουμε όλη την ποσότητα φαγητού που αναλογεί στο σκύλο μας ανά ημέρα. Δηλαδή όταν του διδάσκουμε ασκήσεις υπακοής, ασκήσεις προσοχής και ασκήσεις αύξησης αυτοπεποίθησης, επιβραβεύουμε το σκύλο μας με τροφή κάθε φορά που συνεργάζεται μαζί μας εκτελώντας σωστά μία άσκηση. Με αυτόν τον τρόπο δείχνουμε ότι αναγνωρίζουμε τις σωστές συμπεριφορές του σκύλου, τις ενισχύουμε και παράλληλα αυξάνουμε και το κίνητρό του για ενασχόληση μαζί μας.

4. Το παιχνίδι ως μέσο πνευματικής και σωματικής εκτόνωσης για το σκύλο

Το παιχνίδι καλύπτει άμεσα εκτός από τη σωματική και την πνευματική εκτόνωση του σκύλου μας. Η πνευματική εκτόνωση επιτυγχάνεται όταν παίζουμε παιχνίδια με το σκύλο μας που αποτελούνται από συγκεκριμένους κανόνες, που βασίζονται στη μεταξύ μας συνεργασία και καλύπτουν τις ανάγκες του. Έτσι, ο σκύλος δεν κυνηγάει απλά ένα μπαλάκι αλλά έχει στο μυαλό του να εμπλακεί σε μια μεγαλύτερη διαδικασία με βαθύτερο νόημα που θα τον διδάξει κάτι παραπάνω. Φυσικά, αυτός ο τρόπος παιχνιδιού γεμίζει το σκύλο με χαρά και ευεξία και έχει σημαντικά οφέλη για αυτόν, καθώς και για τη μεταξύ μας σχέση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι την ώρα του παιχνιδιού, πρέπει να τηρούμε τους κανόνες ασφαλείας και για εμάς αλλά και για το σκύλο μας ώστε να αποφύγουμε πιθανούς τραυματισμούς ή πρόκληση στρεσογόνων καταστάσεων. Επίσης είναι σημαντικό το παιχνίδι να μην συνοδεύεται από φωνές και επιπλήξεις. Παράλληλα, είναι απαγορευτικό κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας να δώσουμε ένα παιχνίδι στο σκύλο μας και να τον αφήσουμε να παίζει μόνος του και φυσικά δεν θα πρέπει να τον αφήνουμε να παίζει με οποιοδήποτε αντικείμενο βρει μπροστά του.

5. Η σημαντικότητα της ακολουθίας ενός μοτίβου στους περίπατους με το σκύλο

Ο περίπατος που περιλαμβάνει και την τουαλέτα, πρέπει να πραγματοποιείται σε συγκεκριμένο μοτίβο και με σωστή δομή ώστε στο χρόνο που αφιερώνουμε στο σκύλο μας, να καλύπτουμε τις ανάγκες του και έτσι να είναι πλήρης. Σύμφωνα με όσα αναφέραμε μέχρι τώρα, οι περισσότερες βόλτες καλό θα είναι να έχουν εκπαιδευτικό χαρακτήρα, μέχρι να φτάσουμε σε ένα καλό επίπεδο σε υπακοή και συμπεριφορά. Σημαντικό είναι την ώρα της βόλτας να υπάρχει πάντα ο έλεγχος και να αποσπάται όσο το δυνατόν λιγότερο η προσοχή του σκύλου από εμάς. Όταν μπορέσει να είναι αρκετά συνεργάσιμος μαζί μας, τότε του δίνουμε χρόνο να μυρίσει, να εξερευνήσει και να συλλέξει τις πληροφορίες που θέλει από το περιβάλλον. Άλλωστε, για εκείνον αυτός είναι και ο σκοπός της βόλτας.

6. Η αναγκαιότητα της φωλιάς στην ισορροπία του σκύλου

Η φωλιά παίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο για την ισορροπημένη ζωή ενός σκύλου. Βασικά λοιπόν εργαλεία που χρησιμοποιούνται στην εκπαίδευση σκύλων για την κάλυψη της ανάγκης της φωλιάς είναι τα μεταλλικά crate ή τα πλαστικά box μεταφοράς. Αυτά τα εργαλεία έχουν τα εξής οφέλη:

α) Καλύπτουν την ανάγκη του σκύλου για φωλιά.

β) Βοηθούν το σκύλο να μάθει να καλλιεργεί την ηρεμία του μέσα στο σπίτι.

γ) Μαθαίνει εύκολα να μένει μόνος.

δ) Του παρέχουν ασφάλεια.

ε) Τον βοηθούν να ξεφορτωθεί τον εκνευρισμό που έχει λόγω κούρασης μετά τις βόλτες και βοηθάει να αφομοιώσει τις πληροφορίες που του έχουμε δώσει εκπαιδευτικά.

στ) Τέλος, το κυριότερο είναι ότι βγάζουν το σκύλο από τη διαδικασία να δημιουργήσει μόνος του τη φωλιά σε οποιοδήποτε σημείο του σπιτιού. Εάν συνέβαινε αυτό, θα είχαμε ως αποτέλεσμα κάποια στιγμή να χρειαστεί να υπερασπιστεί με τον δικό του τρόπο το σημείο που έχει επιλέξει ως φωλιά ο σκύλος και να αναπτύξει έτσι μη επιθυμητές συμπεριφορές.

Γίνεται αντιληπτό λοιπόν, ότι με τη φωλιά ξεκαθαρίζουμε στο μυαλό του σκύλου τα όρια και τους κανόνες που έχουμε θεσπίσει εντός του σπιτιού και του περνάμε παράλληλα το αίσθημα ηρεμίας.

7. Η ανάγκη του σκύλου για συναναστροφή και η σωστή πλαισίωση της

Ο σκύλος είναι ένα ον που έχει ανάγκη για επαφή και μέσω της εκπλήρωσης αυτής της ανάγκης αισθάνεται ευτυχισμένος! Είναι λοιπόν ζωτικής σημασίας για το σκύλο το να μπορεί να συναναστρέφεται με εμάς που μας θεωρεί ομάδα του. Προσοχή όμως, η ανεξέλεγκτη επαφή με το σκύλο μας εντός σπιτιού, θα τον οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι μπορεί να αποκτήσει ότι θέλει χωρίς να δουλέψει για να το κερδίσει, πράγμα που έχει ως αποτέλεσμα να αρχίσει να μας θεωρεί δεδομένους. Έτσι, όταν βρισκόμαστε σε εξωτερικό περιβάλλον, ο σκύλος θα είναι περισσότερο πρόθυμος να συναναστραφεί με οποιονδήποτε άλλον παρά με εμάς. Τα όρια και οι κανόνες είναι φυσικό ότι θα πρέπει να εφαρμοστούν και σε αυτό το κομμάτι. Επιπρόσθετα, η επαφή με το σκύλο πρέπει να υπάρχει και κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης αλλά και του παιχνιδιού με τη μορφή χαδιών (μόνο όταν ο σκύλος είναι ήρεμος και δεν απαιτεί την προσοχή μας).

Η επιλογή του σκύλου που θα έρθει στη ζωή μας: Μια σημαντική απόφαση 

Πριν ολοκληρώσουμε το άρθρο θα θέλαμε να πάμε ένα βήμα πίσω από αυτό της κάλυψης των βασικών αναγκών του σκύλου. Το βήμα της επιλογής του σκύλου θα επηρεάσει καθοριστικά την καθημερινή ζωή και την ευτυχία του σκύλου αλλά και τη δική μας.

Η φυλή λοιπόν, τα γενετικά χαρακτηριστικά και ο χαρακτήρας του σκύλου μας είναι σημαντικό να συμβαδίζουν με τις δυνατότητες, την εμπειρία και την καθημερινότητά μας. Παραδείγματος χάριν, πολύ δραστήρια σκυλιά απαιτούν πολλές ώρες ενασχόλησης από τον ιδιοκτήτη τους, ιδιαίτερες εκπαιδευτικές απαιτήσεις και θέσπιση αυστηρών ορίων στη μεταξύ τους σχέση.

Τι γίνεται λοιπόν αν κάνουμε τη λάθος επιλογή σκύλου σε σχέση με τα δεδομένα και τις δυνατότητές μας και διαλέξουμε ένα σκύλο απλά επειδή μας αρέσει οπτικά και μόνο; Σε αυτήν την περίπτωση κινδυνεύουμε να βρούμε μπροστά μας προβλήματα συμπεριφοράς τα οποία με τη σειρά τους οδηγούν φυσικά σε δυστυχισμένους σκύλος και ιδιοκτήτες.

Εν κατακλείδι, ποιότητα, πειθαρχία, συνέπεια και σωστή συναναστροφή είναι τα στοιχεία που εξασφαλίζουν την χαρά και την ισορροπία στη ζωή του σκύλου μας. Κάθε σκύλος είναι διαφορετικός και χρήζει διαφορετικής προσέγγισης στην κάλυψη των αναγκών του. Η εκπαιδευτική διαδικασία στη ζωή του σκύλου είναι βασικός παράγοντας ευτυχίας καθώς όλοι οι σκύλοι διψούν για μάθηση. Με τη σωστή καθοδήγηση λοιπόν από έναν εκπαιδευτή, τη συνέπεια στην εκπαίδευση και όλα όσα προαναφέραμε, θα πετύχουμε την άρτια επικοινωνία με το σκύλο μας, μια ισορροπημένη συμπεριφορά και την ανατροφή ενός ευτυχισμένου σκύλου! 

Μην ξεχνάτε, όπως συνηθίζουμε να λέμε, ένας σκύλος είναι πραγματικά ευτυχισμένος όταν έχει ισορροπία στη ζωή του!

Balanced Dog Training Team

Καταστροφές στο σπίτι – υπερκινητικότητα

Αν είναι εμμονή του σκύλου το να καταστρέφει και το να μη σταματάει ποτέ, είναι αρκετά προβληματικό, αν ο σκύλος σου ανήκει σε φυλή που ζει με ένταση και χρειάζεται να διανύει χιλιόμετρα κάθε μέρα και απλά ζει σε ένα σπίτι κλεισμένος, τότε δεν είναι προβληματικός..

Σε γενικές γραμμές όλα τα κουτάβια θέλουν να μασάνε πράγματα.. (Το έκανες και συ όταν ήσουν κουτάβι και οι γονείς σου έτρεχαν από πίσω σου και έβγαζαν πράγματα από το στόμα σου συνεχώς). Για αρχή, μην αφήνεις το κουτάβι σου να παίζει με ότι βρει μπροστά του!! Ορισμένες φυλές θα σε δυσκολέψουν περισσότερο. Μην επιτρέπεις στο σκύλο σου να πιάνει με το στόμα του πράγματα που δε θέλεις να καταστρέψει, και μη το χάνεις από τα μάτια σου. Μάθε του να είναι ήρεμος μέσα στο σπίτι, και έξω δώστου την ευκαιρία να ξοδέψει όλη του την ενέργεια με παιχνίδια και ασκήσεις. Για μέσα στο σπίτι θα σε βοηθήσουν παιχνίδια αυτοαπασχόλησης αλλά θέλει μέτρο. Η βασική εκπαίδευση είναι κατά πάσα πιθανότητα η λύση στο πρόβλημα αφού ο σκύλος θα μάθει να σέβεται το χώρο σου και να υπακούει αυτά που ζητάς – Αν και εφόσον εσύ του δώσεις αυτό που έχει ανάγκη γενετικά – άθληση, άσκηση πνευματική και σωματική, πειθαρχία.

Η υπερκινητικότητα παρατηρείται σε σκύλους που έχουν υψηλά ποσοστά ενέργειας και ζουν τη ζωή τους χωρίς άσκηση. Πρέπει να καταλάβουμε τι παίρνουμε σπίτι μας πριν το πάρουμε και πρέπει να είμαστε σε θέση να του παρέχουμε αυτό που έχει ανάγκη.

Η συγκεκριμένη συμπεριφορά πολλές φορές εκτός από ενοχλητική για εσάς μπορεί να είναι και επικίνδυνη για το σκύλο σας και τους γύρω του. Εκτονώστε το σκύλο σας συχνά με παιχνίδια και τρέξιμο αν παρατηρείτε υπερκινητικότητα. Διδάξτε τον πως μέσα στο σπίτι πρέπει να είναι ήρεμος και χαλαρός και να περιμένει τη βόλτα ή την άσκηση για να ξοδέψει την ενέργειά του.

Στρες από τις αλλαγές στο περιβάλλον

Μια τεράστια κατηγορία που όλοι οι σκύλοι θα βρεθούν μέσα αρκετές φορές στη ζωή τους.

Ουσιαστικά είναι το στρες που εμφανίζεται στο σκύλο μου και τον κάνει να νιώθει άβολα όταν αλλάξει κάτι γύρω του που μπορεί να αντιληφθεί. Η παρουσία ενός άλλου σκύλου, η παρουσία ενός ανθρώπου, ένα αυτοκίνητο / μηχανή, ένας θόρυβος και πολλά πολλά ακόμα.

Η αλήθεια είναι ότι ο σκύλος σας είναι πιο ικανός από εσάς στο να παρατηρεί το περιβάλλον και τις αλλαγές σε αυτό. Έτσι είναι πολύ πιθανό να δείτε κάποιες φορές το σκύλο σας αγχωμένο και να μη μπορείτε να καταλάβετε τι είναι αυτό που τον ενοχλεί.

Δεν είναι καθόλου προβληματικό στην αρχή της ζωής του σκύλου, είναι ακριβώς το αντίθετο. Απόλυτα φυσιολογικό. Όπως και μεις στην αρχή της ζωής μας αγχωθήκαμε όταν είδαμε πρώτη φορά έναν άγνωστο μέσα στο σπίτι μας. Την πρώτη φορά που ακούσαμε μια σειρήνα από πολύ κοντά. Που είδαμε ένα σκύλο να έρχεται κατά πάνω μας γαβγίζοντας.

Ακόμα μια φορά θα πω πως ο χαρακτήρας και το γενετικό υλικό του σκύλου θα καθορίσουν κατά πολύ μεγάλο ποσοστό το πόσο θα στρεσαριστεί ο σκύλος σε νέα ερεθίσματα.

Εδώ θα μας σώσει η σωστή κοινωνικοποίηση και η συχνής έκθεση του σκύλου μας σε ερεθίσματα με θετική για αυτόν έκβαση.

Αν χάσαμε την περίοδο κοινωνικοποίησης (κουταβίσια ηλικία) και ο σκύλος μας ακόμα στρεσάρετε πολύ στις αλλαγές, έχουμε προβληματική συμπεριφορά που θα χρειαστεί πολύ έμπειρο χειρισμό και υπομονή για να λυθεί ή να βελτιωθεί. Είναι σημαντικό να εξηγήσω πως η συχνή σκέψη: Θα μεγαλώσει και θα το ξεπεράσει είναι εντελώς λανθασμένη. Το συγκεκριμένο πρόβλημα θα μεγαλώνει μαζί με το σκύλο σας και σύντομα, μπορεί να έχετε ένα σκύλο που δε θέλει να βγει από το σπίτι.

Φιλική σημείωση: Αν παρατηρείτε στρες στο σκύλο σας άσχετα με την ηλικία του, επισκεφθείτε έναν εκπαιδευτή και συζητήστε μαζί του αυτά που έχετε παρατηρήσει. Το στρες μπορεί να οφείλεται σε αλλαγές που δεν έχετε καν φανταστεί.

Ακραία εκδήλωση συναισθημάτων, αδυναμία συγκράτησης

Εδώ συμβαίνει το αντίθετο. Εγώ το θεωρώ προβληματικό και οι περισσότεροι ιδιοκτήτες όχι.

Γιατί όμως είναι προβληματικό; Γιατί ο σκύλος που δε μπορεί να συγκρατηθεί και να κοντρολάρει τον εαυτό του κινδυνεύει. Γιατί ζει τη ζωή του με ένα συνεχόμενο στρες και με μια μόνιμη ανάγκη για προσοχή. Γιατί δε μπορεί να δεχθεί τα όρια που ξαφνικά ο ιδιοκτήτης του θα απαιτεί να έχει.

Γιατί δεν έχει μάθει πως δε γίνεται (ρεαλιστικά) να ασχολούμαστε όλη την ημέρα μαζί του.

Στην αρχή της ζωή του είναι χαριτωμένο να συμπεριφέρεται έτσι, μετά όχι.

Μάθε στο σκύλο σου πως όλα έρχονται στην ώρα τους και πως για να κάνει αυτό που θέλει θα πρέπει να είναι ήρεμος. Αν κερδίζει το χάδι σου, την προσοχή σου, το φαγητό του (σου), το παιχνίδι του, κ.α. σε έξαλλη κατάσταση, τότε το πας πολύ λάθος. Δούλεψε τον λιγάκι στην υπακοή και επιβράβευσε τον μετά από τις ασκήσεις του με κάτι που έχει για αυτόν αξία. Μάθε του δηλαδή την ηρεμία και την υπομονή.

Κυνηγετική τάση

Τι σκύλο έχεις; Πόσο του δίνεις αυτό που έχει ανάγκη;

Όλοι οι σκύλοι κυνηγάνε, πιάνουν και ενδεχομένως να σκοτώσουν και να φάνε αυτό που έπιασαν. Είναι στη φύση τους. Άλλοι σε μεγάλο βαθμό και άλλοι σε μικρότερο. Το ανθρώπινο είδος εκθαμβώθηκε από την κυνηγετική τάση του σκύλου σε συνδυασμό με την ήρεμη ανάγκη του να μας προσεγγίσει. Για αυτό τους πήραμε κοντά μας. Για αυτό τους βάλαμε στις ομάδες μας. Μάλιστα στρέψαμε την εκτροφή τους σε αυτήν την τάση επίτηδες. Πως ξαφνικά αυτό έγινε πρόβλημα; Αυτός είναι ο σκύλος. Αν δεν είναι για σένα, μη τον πάρεις, ή διάλεξε ένα σκύλο που δε θέλει να κυνηγάει. Υπάρχουν πολλοί!!

Αν όμως πάρεις έναν “κυνηγό” δώστου κάτι να κυνηγάει και βάλε όρια και υπακοή στη ζωή του. Αν δεν το κάνεις, αυτός θα βρει κάτι άλλο να κυνηγήσει και μάλλον δεν θα σου αρέσει.

Θέλω να είναι υπάκουος, να με ακούει ρε παιδί μου!! Θέλω να του λέω κάτσε και να κάθεται. Να του λέω “μη” και να σταματάει. Να τον έχω δίπλα στο πόδι μου και να κάνω βόλτα χωρίς λουρί. Να μη φεύγει από κοντά μου. Αν χρειαστεί, να ορμήξει για να με προστατέψει. Και μέσα στο σπίτι, θέλω να είναι ήρεμος. Αν του πω κάτσε εδώ, να μη κουνηθεί μέχρι να του πω εγώ. Και αν μπει κάποιος μέσα να τον φάει ζωντανό, αλλά αν του πω στοπ να σταματήσει. Δεν μπορώ να αφιερώσω πάνω από μια ώρα την ημέρα στο σκύλο, έχω και δουλειές.

Και γω θέλω να μάθεις ότι το να ζητάς μόνο χωρίς να προσφέρεις είναι άδικο, ανέφικτο, αυταρχικό στον απόλυτο βαθμό, και αγγίζει τα όρια της παράνοιας. Δεν με νοιάζει τι θέλεις αν δεν σε νοιάζει τι έχει ανάγκη ο σκύλος σου. Και πίστεψέ με δεν ενδιαφέρει ούτε το σκύλο. Είμαστε πιο εξελιγμένο είδος από το σκύλο. Η προσέγγιση και η επικοινωνία πρέπει να ξεκινήσει από εμάς. Αν δεν ξέρουμε για ποιο λόγο ο σκύλος που πήραμε έχει αρχικά εκτραφεί, πέσαμε στην παγίδα. Αν ξέρουμε αλλά δεν μας νοιάζει πέσαμε ακόμα πιο μέσα..

Δεν είναι κακό να σου αρέσει το rottweiler αλλά να μπορείς να καταλάβεις ότι δεν σου ταιριάζει ή ότι δεν μπορείς να καλύψεις τις ανάγκες του. Μπορείς να βρεις αυτό που σου ταιριάζει και αυτό που μπορείς να έχεις αν μπεις στη διαδικασία να μάθεις.

Δεν είναι όλα για όλους!!

Ελπίζω όσοι από εσάς φτάσατε στο τέλος αυτού του άρθρου, να σας βοήθησα να σκεφτείτε λίγο διαφορετικά σε σχέση με το σκύλο σας. Εύχομαι να αρχίσουμε να αλλάζουμε σαν άνθρωποι απέναντι στο σκύλο και στην πραγματικά εκπληκτική του φύση..

Να θυμάστε πως ο πραγματικά ευτυχισμένος σκύλος, είναι αυτός που έχει ισορροπία στη ζωή του.

Τσιαντής Άκης, Επαγγελματίας Εκπαιδευτής Σκύλων

Balanced Dog Training Team. 

Ας κοιτάξουμε μερικές από τις πιο συνηθισμένες προβληματικές/ανεπιθύμητες συμπεριφορές σκύλων που έχουμε να αντιμετωπίσουμε.

Τράβηγμα στο λουρί

Λοιπόν. Γενικά οι σκύλοι είναι περίεργοι. Οπότε η περιέργειά τους και μόνο, θα τους αναγκάσει να εξερευνήσουν πιο γρήγορα από εσένα και πιο μακριά το περιβάλλον τους από το 1,5m λουρί που τους παρέχεις. Δεν είναι ξαφνικό και δεν άλλαξε ο σκύλος σου από τη μια μέρα στην άλλη επειδή ξεκίνησε να σε τραβάει με όλη του τη δύναμη. Όταν είναι μικρός σε ηλικία και μένει δίπλα σου στη βόλτα, το κάνει γιατί έχει χαμηλή αυτοπεποίθηση όχι γιατί σε αγαπάει ή γιατί του το έμαθες. Όσο μεγαλώνει και ανάλογα με το χαρακτήρα, τα γονίδια και τη μάθηση που έχει πάρει (πολλές φορές και άθελά σου), θα αυξηθεί η αυτοπεποίθησή του και θα αρχίσει να θέλει περισσότερο χρόνο και χώρο μακριά από σένα. Μάθε τον από μικρή ηλικία ότι κοντά σου υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για αυτόν εκπαιδεύοντας τον και παίζοντας μαζί του σε εξωτερικό περιβάλλον. Δώσε αυτό που έχει ανάγκη, σαν σκύλος που είναι, με μια δομημένη βόλτα που έχει υπακοή και αυστηρό περίπατο, με διαλείμματα ελευθερίας με ανοιχτό λουρί για να εξερευνήσει το περιβάλλον.

Γάβγισμα

Τα σκυλιά γαβγίζουν.

Αλλά..

Γιατί γαβγίζει; Υπάρχει λόγος; Νιώθει απειλή από κάτι; Αύξησε την αυτοπεποίθηση του και δούλεψε στην υπακοή και στο πρόγραμμα καθημερινότητας που θα του δώσει μεγάλη ασφάλεια.

Γαβγίζει για να κερδίσει την προσοχή σου; Δίδαξέ τον πως υπάρχουν συγκεκριμένες ώρες της ημέρας που ασχολείσαι μαζί του και πως υπάρχουν στιγμές που δεν θέλεις να συναναστραφείς.

Γαβγίζει γιατί κάποιος έρχεται προς το μέρος σου η στο χώρο σου; Είναι λογικό, πολλές φυλές το έχουν σαν χαρακτηριστικό. Μη τον αφήνεις να το παρακάνει και δίδαξε τον πως μπορείς να κοντρολάρεις την κατάσταση. Ένα δυο γαβγίσματα είναι ΟΚ. Σε ενημέρωσε. Μετά από αυτό αν συνεχίζει υπάρχει θέμα. Μάλλον δεν σε εμπιστεύεται και αγχώνεται για την εξέλιξη.

Άγχος αποχωρισμού

**Τα περισσότερα σκυλιά που μας φέρνουν για εκπαίδευση με άγχος αποχωρισμού, δεν έχουν άγχος αποχωρισμού!! Είναι απλά καλομαθημένα και κάνουν ότι θέλουν γιατί στη ζωή τους δεν υπάρχουν όρια και κανόνες** (το είπα)

Είναι πραγματικά προβληματική συμπεριφορά που για να λυθεί θέλει πολύ υπομονή και γνώση.

Όλο το υπόλοιπο που μοιάζει με άγχος αποχωρισμού αλλά δεν είναι, λύνεται με υπακοή, άσκηση, όρια και κανόνες.

Αν νομίζεις πως ο σκύλος σου έχει ή βαδίζει προς αυτό το πρόβλημα, βρες άμεσα έναν εκπαιδευτή που ξέρει τι κάνει και έχει εμπειρία στο χώρο του σκύλου.

Φιλική σημείωση: Τις περισσότερες φορές, το πρόβλημα το δημιουργεί ο άνθρωπος.

Αρκετές φυλές έχουν αρχικά εκτραφεί για να ζουν 24/7 με ανθρώπους ή άλλα ζώα. Σε αυτά τα σκυλιά το να μένουν μόνα τους από την πρώτη μέρα που θα τα πάρεις από τη μανούλα τους είναι υπερβολικά σημαντικό!!

Ούρηση και αφόδευση σε μέρη που δε μας αρέσουν

Καθόλου προβληματικό. Ανεπιθύμητο ναι.

Μακριά από πάνες εκτός και αν πραγματικά δεν υπάρχει άλλη λύση.

Αφιέρωσε περισσότερο χρόνο στην εκμάθηση τουαλέτας, από την πρώτη μέρα, από οτιδήποτε άλλο.

Πρόκειται για μια απόλυτα φυσιολογική συμπεριφορά που κάνουν όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί!!

Θυμήσου.. Και εσένα κάποιος σε δίδαξε να πηγαίνεις σε ένα συγκεκριμένο σημείο για να απελευθερωθείς.. Ξόδεψε χρόνο από τη ζωή του για να σε διδάξει. Από μόνος του ο σκύλος δεν θα το μάθει.

Επιθετική τάση

Προβληματικό αν δεν ελεγχθεί.

Πολλές φυλές χρησιμοποιούν τον όγκο τους και το στόμα τους για να κερδίσουν κάτι. Εδώ η κατάσταση μπλέκει πολύ με τα γενετικά χαρακτηριστικά του σκύλου που πήρες.

Αν έχεις ανησυχία πως το κουτάβι σου έχει επιθετικές τάσεις, πήγαινε αύριο σε έναν εκπαιδευτή και ζήτα να σου κάνει μια αξιολόγηση χαρακτήρα ούτως ώστε να σε ενημερώσει για την πορεία.

Φιλική σημείωση: Ονομάζεται επιθετική τάση γιατί δεν είναι ακόμα συμπεριφορά. Ο χειρισμός σου σε αυτή την κατηγορία θα κρίνει το μέλλον του σκύλου.

Αν ο σκύλος σου είναι μεγαλύτερης ηλικίας και έχει εγκατεστημένη επιθετικότητα, τότε τρέχεις σε έναν εκπαιδευτή άμεσα, και ετοιμάσου για δουλειά!!

Προστασία αντικειμένων ή/και χώρου

Επίσης μια συμπεριφορά που μπορεί να είναι αρκετά ανεπιθύμητη αν εμφανιστεί, αλλά και πάλι, είναι μια φυσική συμπεριφορά για το σκύλο. Τις περισσότερες φορές πρέπει να δουλέψουμε με το σκύλο και τον ιδιοκτήτη του στο χτίσιμο μιας ισορροπημένης σχέσης με εμπιστοσύνη, και να αποκτήσει ο σκύλος όρια κανόνες και υπακοή.

Φιλική σημείωση: Σταμάτα να θεωρείς αστείο το ότι το κουτάβι σου προστατεύει το φαγητό του. Δεν είναι.

Σταμάτα να μαλώνεις το κουτάβι σου επειδή προστατεύει το φαγητό του. Δεν διορθώνεις τίποτα. Τα κάνεις χειρότερα!!

Συνεχίζεται…

Τσιαντής Άκης, επαγγελματίας εκπαιδευτής σκύλων

Balanced Dog Training Team

Ο σκύλος είναι ένα ζώο που ερεθίζεται εύκολα από τις αλλαγές του περιβάλλοντος. Μυρωδιές, ήχοι, οπτικά ερεθίσματα και γενικότερα οτιδήποτε είναι ικανό να γίνει αντιληπτό μέσω των αισθήσεών του, θα του προκαλέσει περιέργεια. Αυτή η περιέργεια μπορεί να εξελιχθεί σε εκνευρισμό όταν ο σκύλος δεν έχει τη δυνατότητα να περιεργαστεί αυτό το ερέθισμα, ή όταν δεν έχει τη δυνατότητα να απασχολήσει τον εγκέφαλο του με κάτι άλλο.

Έτσι, κάθε φορά που ο σκύλος μας είναι μόνος του στο μπαλκόνι χωρίς επίβλεψη, έρχεται αντιμέτωπος με μια σειρά από τέτοια ερεθίσματα που δε θα μπορέσει να περιεργαστεί, και κανένας δε θα είναι κοντά του για να τον καθοδηγήσει.  

Αυτό θα έχει σαν συνέπεια να αυξηθεί το στρες που νιώθει ο σκύλος μας γενικά, αλλά και ειδικότερα θα αυξήσει την έντασή του σε συγκεκριμένα ερεθίσματα που ήδη έχουμε παρατηρήσει ότι τον τρομάζουν ή τον εκνευρίζουν.

Επίσης είναι πιθανό να δημιουργηθεί αποστροφή ή εκνευρισμός σε ερεθίσματα που ποτέ δεν είχε εκδηλώσει κάποια ανησυχία. Σκεφτείτε να είστε σε ένα μπαλκόνι και να παρατηρείτε τη ζωή στον έξω κόσμο αρκετές ώρες την ημέρα χωρίς να έχετε την ευκαιρία να αλληλεπιδράσετε, ούτε όμως και την ευκαιρία να απασχολήσετε το μυαλό σας με κάτι άλλο.

Παρακάτω θα παραθέσουμε ενδεικτικά κάποιες σοβαρές προβληματικές συμπεριφορές του σκύλου μας, που μπορούν να δημιουργηθούν ή ενισχυθούν, αν ο σκύλος μας έχει ελεύθερη πρόσβαση σε εξωτερικούς χώρους του σπιτιού χωρίς επίβλεψη.

Ανεπιθύμητο γάβγισμα

Όταν ο σκύλος εκνευριστεί με κάτι, το πιο πιθανό είναι πως θα ξεκινήσει να γαβγίζει.  Αν το γάβγισμα, του δώσει το αποτέλεσμα που ψάχνει (στο μυαλό του), τότε η συμπεριφορά θα ενισχυθεί και ο σκύλος θα γαβγίζει συχνά για να κερδίσει αυτό που θέλει.

Αύξηση θηρευτικής τάσης

Όσο ο σκύλος είναι παρατηρητής ενός άλλου ζώου από απόσταση και δεν έχει τη δυνατότητα να απασχολήσει το μυαλό του με κάτι άλλο, τόσο μεγαλώνει η τάση που έχει να ασχολείται με το συγκεκριμένο ερέθισμα. Αν ο σκύλος μας αντιμετωπίζει αδυναμία αυτοελέγχου μπροστά στις γάτες για παράδειγμα, η έκθεσή του σε ένα χώρο όπως το μπαλκόνι, που από κάτω βρίσκονται ή περνάνε γάτες, θα αυξήσει την ένταση του προβλήματος.

Αύξηση πιθανοτήτων εκδήλωσης επιθετικών συμπεριφορών όπως η τάση για προστασία περιοχής

Όσο ο σκύλος μας είναι μόνος χωρίς καθοδήγηση από εμάς σε εξωτερικούς χώρους του σπιτιού, οικειοποιείται την περιοχή σε μη διαχειρίσιμο και θεμιτό βαθμό, και είναι πιθανό να αναπτύξει επιθετικότητα προς ανθρώπους και άλλα ζώα, που θα προσπαθήσουν να εισέλθουν στο χώρο μας.  Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται σε ανασφαλείς χαρακτήρες ή σε σκύλους που προέρχονται από τις δυναμικές φυλές που δημιουργήθηκαν για αυτούς τους σκοπούς.

Έντονο στρες

Ο σκύλος στο μπαλκόνι, θα ακούει και θα βλέπει εκατοντάδες ερεθίσματα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Αυτός ο γρήγορος ρυθμός εναλλαγής ερεθισμάτων, θα υπονομεύσει την ηρεμία που θέλουμε να έχει ο σκύλος μας και θα του αυξήσει το στρες. Αυτό το στρες με τη σειρά του θα συμβάλει σε αρκετές προβληματικές συμπεριφορές, μία εκ των οποίων είναι η αδυναμία συγκέντρωσης κατά τη διάρκεια της βόλτας του παιχνιδιού ή της εκπαίδευσης.

Κίνδυνος φοβίας

Όσο ο σκύλος είναι εκτεθειμένος σε ερεθίσματα που δεν είναι εφικτό να ελέγξουμε και χωρίς να απασχολούμε το μυαλό του, τόσο πιο πιθανό είναι να αφήσουμε περιθώρια σε προδιαθέσεις που ενδέχεται να έχει, όπως είναι η κροτοφοβία.

Επικινδυνότητα ατυχήματος

Σκύλοι με αυξημένες τάσεις είναι πιθανό να χαθούν, τραυματιστούν ή ακόμα χειρότερα να καταλήξουν στην προσπάθεια τους να βρουν έξοδο από την αυλή, τη βεράντα ή το μπαλκόνι, για να συναναστραφούν με ένα ερέθισμα που βρέθηκε μπροστά τους. Αν ένας σκύλος έχει για παράδειγμα, αυξημένες κυνηγετικές τάσεις, είναι πιθανό να προσπαθήσει να κυνηγήσει έναν άλλο σκύλο ή μια γάτα που θα δει μπροστά του.

Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στην περίπτωση ενός σκύλου με φοβίες. Αν για παράδειγμα ο σκύλος βρίσκεται στην αυλή και αρχίσει να μπουμπουνίζει, είναι πολύ πιθανό να προσπαθήσει να βρει διέξοδο από την αυλή αδιαφορώντας για πιθανό τραυματισμό του.

Κίνδυνος απορρύθμισης της διαδικασίας της τουαλέτας και προβλήματα που σχετίζονται με την τουαλέτα

Ειδικά στην περίπτωση κουταβιού, το μπαλκόνι χωρίς επίβλεψη θα μπορούσε να αποτελέσει σοβαρό πρόβλημα αφού ο σκύλος θα αφοδεύει και θα ουρεί όπου θέλει και αυτό θα δυσκολέψει αρκετά τη μετάβαση της τουαλέτας σε εξωτερικό χώρο. Επιπρόσθετα, πάλι στην κουταβίσια ηλικία, αυτή η διαδικασία μπορεί να προκαλέσει προβλήματα κοπροφαγίας.  

Ανάπτυξη καταστροφικών συμπεριφορών

Ο σκύλος όταν δεν έχει κάτι να κάνει, βαριέται. Αν είναι και κουτάβι ή έφηβος σκύλος, τότε βαριέται πολύ πιο εύκολα. Αν βαριέται και δεν έχει μάθει πως να χαλαρώνει, ή αν δεν έχει ένα πρόγραμμα στη ζωή του που θα τον εξυπηρετεί σχετικά με τα επίπεδα ενέργειας και δραστηριοτήτων που θα έπρεπε να έχει, θα ψάξει να βρει τρόπους για να αποβάλλει την ενεργεία αυτή.

Ένας από τους πιο διασκεδαστικούς τρόπους για να αποβάλει την περιττή του ενέργεια ή τον εκνευρισμό του που δημιουργήθηκε από τις παραστάσεις που βλέπει μπροστά του συνεχώς χωρίς να μπορεί να συμμετέχει, είναι οι καταστροφές. Έτσι πολύ σύντομα μπορούμε να δούμε πως ένας σκύλος που έχει πρόσβαση στη βεράντα μας χωρίς επίβλεψη θα ξεκινήσει να σκαλίζει τις γλάστρες, να μασουλάει τα έπιπλα, να δαγκώνει εργαλεία, παπούτσια κ.α.

Αξίζει να πούμε πως αποτελεί μια από τις πιο σοβαρές προβληματικές συμπεριφορές του σκύλου μας εφόσον υπάρχει αυξημένη πιθανότητα τραυματισμού ή θανάτου του.

Ανάπτυξη συμπεριφορών εθισμού και μανίας

Όσο πιο δυνατά είναι τα ένστικτα του σκύλου μας, τόσο πιο πιθανό είναι να παρατηρήσουμε συμπεριφορές που είναι αυτοενισχυόμενες σε υπερβολικό βαθμό. Όσο ο σκύλος μας έχει τη δυνατότητα να προπονείται σε αυτές τις συμπεριφορές, ακόμα και να μη φτάνει πάντα στο στόχο του, οι συμπεριφορές αυτές θα ενισχυθούν και θα επιβραβεύσουν το σκύλο μας με τέτοιο τρόπο που θα αποκτήσει εμμονή με συγκεκριμένα ερεθίσματα.

Μετά από καιρό συνεχόμενης έκθεσης σε τέτοιου είδους καταστάσεις, όταν ο σκύλος δεν έχει τη δυνατότητα να εμπλακεί στη συγκεκριμένη συμπεριφορά, όταν υπάρχει μπροστά του το ερέθισμα, ενδέχεται να είναι απρόβλεπτος στις αντιδράσεις του, και να φτάσει ακόμα και σε επίθεση στον κοντινότερο στόχο για να μπορέσει να έχει πρόσβαση εκ νέου στην εμμονική πλέον συμπεριφορά.

Ενίσχυση άσχημων αντιδράσεων του σκύλου μας στην βόλτα

Τα ερεθίσματα που βλέπει όλη μέρα ο σκύλος στο μπαλκόνι θα τα βρει μπροστά του και στη βόλτα. Έτσι η έντασή του όταν τα συναντήσουμε στη βόλτα θα είναι μεγάλη και πιθανώς μη διαχειρίσιμη. 

Κλείνοντας, είναι χρήσιμο να παραθέσουμε πως η έκθεση του σκύλου μας σε εξωτερικούς χώρους του σπιτιού διατηρώντας την ηρεμία του είναι ένα προϊόν εκπαίδευσης και όχι κάτι που απλά θα συμβεί με τον καιρό. Δυστυχώς στις περιπτώσεις που κάποιος περιμένει να δει το κουτάβι του να μεγαλώνει με τέτοιους τρόπους χωρίς να έχει ανεπιθύμητες συμπεριφορές θα εκπλαγεί από την ένταση που μπορεί ένα σκυλί να αναπτύξει μέσα από την επανάληψη.

Θα πρέπει πρώτα απ’ όλα, να προστατέψουμε τη σωματική και ψυχική υγεία ενός σκύλου. Η έξοδος στο μπαλκόνι, θα πρέπει να είναι πάντα με την καθοδήγηση του κηδεμόνα. Στην περίπτωση της αυλής ή της βεράντας μπορούμε να παίξουμε κιόλας με το σκύλο μας ή να τον εκπαιδεύσουμε. Μετά από αυτή τη διαδικασία μπορούμε να καθίσουμε παρέα εφόσον ο σκύλος έχει ξοδεψει την ενέργειά του και θα είναι πολύ πιο ήρεμος.

Έχω παρατηρήσει μέσα από τη δουλειά που διάλεξα να κάνω, πως είναι πολύ εύκολο σε μας τους ανθρώπους, ό,τι δεν μας ταιριάζει ή ό,τι μας δυσκολεύει στο σκύλο μας, οποιαδήποτε συμπεριφορά (του σκύλου) δεν ταιριάζει με τα δεδομένα μας, αυθαίρετα να ονομάζεται προβληματική. Πολλές φορές ακόμα και από επαγγελματίες εκπαιδευτές ή κτηνιάτρους.

Πολύ εύκολο να ονομάσεις προβληματικό κάτι που απλά θα εξηγήσει σε σένα αυτό που δεν μπορείς ή δε θέλεις να καταλάβεις, με σκοπό να τραβήξεις το βλέμμα σου από το τι πραγματικά συμβαίνει. Σε δεύτερη φάση, είναι ακόμα πιο εύκολο να πεις ότι αυτό που συμβαίνει θα το καταπιέσω για να μη συμβαίνει άλλο και να συνεχίσω τη ζωή μου ήρεμα χωρίς να χρειάζεται να ασχολούμαι πλέον με αυτό.

Φυσικά το παραπάνω λειτουργεί και αντίστροφα. Αμέτρητες φορές έχω ακούσει τη φράση, “εεε σκύλος είναι θα δείξει και τα δόντια του’’. Προσπαθώντας να καλύψουμε συμπεριφορές ή να καμουφλάρουμε αντιδράσεις ως φυσικές που υπό άλλες συνθήκες ο σκύλος σου δε θα εκδήλωνε ποτέ.

Μία και μόνο πράξη αν εξεταστεί από διαφορετικό πρίσμα ενδεχομένως να μας δώσει διαφορετικά στοιχεία και να καταλήξουμε σε διαφορετικό συμπέρασμα. Για παράδειγμα αν δεις ένα σκύλο να δαγκώνει κάποιον στο δρόμο θα πεις (και λογικό είναι) ''Βρε το παλιόσκυλο, τι άγριο που είναι''. Αν όμως δεις ένα σκύλο να δαγκώνει έναν άνθρωπο που προσπάθησε να χτυπήσει τον ιδιοκτήτη του θα πεις (και πάλι λογικό είναι) ''Ωωωω Θεέ μου, τι ήρωας είναι αυτός!?!?''.

Το παράδειγμα είναι εύκολο να το καταλάβεις, στην πραγματική ζωή όμως είναι δύσκολο να διακρίνεις πότε υπάρχει (κατά τον ορισμό του σκύλου) πρόβλημα και θεωρεί πως πρέπει να αντιδράσει, επέμβει, δραπετεύσει, γαβγίσει, δαγκώσει κοκ. Με λίγα λόγια, τις περισσότερες φορές το “κίνητρο” είναι κρυμμένο.

Θα πρέπει να ορίσουμε τι θεωρείται προβληματική συμπεριφορά και ένα λογικό ηθικό πλαίσιο μέσα στο οποίο θα μπορέσουμε να εξετάσουμε αν η συγκεκριμένη συμπεριφορά είναι όντως προβληματική.

Έτσι έχουμε δυο κύριες κατηγορίες, στις συμπεριφορές που ο σκύλος θα εκδηλώσει από μόνος του και ανάλογα θα καθοδηγηθεί, και αυτές που θα εκδηλώσει και δε θα καθοδηγηθεί καθόλου ή σωστά ή που επίτηδες θα τον καθοδηγήσουμε σε κάτι προβληματικό (μαθημένη επιθετικότητα).

Θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε πως στις συμπεριφορές που εκδηλώνει ο σκύλος δεν θεωρεί ότι κάνει κάτι κακό σύμφωνα με το δικό του κώδικα, οπότε θα πρέπει να επέμβω και να τον διδάξω κάτι διαφορετικό. Στην πρώτη κατηγορία για παράδειγμα ουρεί στο σαλόνι, τον διδάσκω να ουρεί στη βόλτα. Στη δεύτερη κατηγορία ο σκύλος εκδηλώνει συμπεριφορές που διδάχθηκε είτε ηθελημένα είτε άθελά μου. Για παράδειγμα, ο σκύλος έχει έντονη κυνηγετική τάση προς τις γάτες από μικρή ηλικία και εγώ, έτσι γιατί μου φάνηκε πολύ σωστό, τον επικροτώ λέγοντας κιόλας τη φράση “πάρτη αγόρι μου”. Ο σκύλος με την επανάληψη, φθάνει στο συμπέρασμα ότι το να κάνω σαν τρελός όταν βλέπω γάτα είναι σωστό. Αν βρεθεί και χωρίς λουρί, αυτή η ενέργεια που έχει συσσωρεύσει, θα τον οδηγήσει ενδεχομένως στο να σκοτώσει τη γάτα!!

Για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε αν κάτι πάει λάθος με το σκύλο μας, αυτό που πρωτίστως πρέπει να κάνουμε είναι να δημιουργήσουμε ένα σύνολο κανονισμών σύμφωνα με τους οποίους η συμπεριφορά του ζώου μας πρέπει να συμμορφωθεί. Αυτό το σύνολο κανονισμών ορίζεται από εμάς και μόνο διότι πολύ απλά σε κάθε σπίτι λειτουργούν διαφορετικοί κανόνες. Πέρα από αυτό όμως, υπάρχουν κάποιοι γενικοί κανόνες συμπεριφοράς που όλοι οι σκύλοι που ανήκουν σε κάποιον άνθρωπο πρέπει να ακολουθούν. Για να καταλάβεις καλύτερα τη διαφορά, δεν επιτρέπεται να αφήνεις το σκύλο σου να με δαγκώνει ή να πηδάει πάνω μου, αλλά δεν είσαι υποχρεωμένος να κατεβάσεις το σκύλο σου από τον καναπέ σου επειδή εμένα δεν μου αρέσει.

Έτσι εγώ προσωπικά καταλήγω σε δύο ζητούμενα για να ορίσω αν ένα σκυλί έχει προβληματική συμπεριφορά.

Α) Ο σκύλος που ανήκει σε άνθρωπο και ζει στην κοινωνία των ανθρώπων, δεν πρέπει να είναι επικίνδυνος για άλλους ανθρώπους ή ζώα και να είναι ισορροπημένος χωρίς φοβίες και

Β) Ο σκύλος που ανήκει σε άνθρωπο και ζει στην κοινωνία των ανθρώπων, δεν πρέπει να γίνεται ενοχλητικός προς άλλους ανθρώπους ή ζώα. Οι συμπεριφορές σε αυτές τις δύο κατηγορίες είναι περισσότερο ανεπιθύμητες παρά προβληματικές. Τι εννοώ;

Τώρα ξεκινάει το ωραίο κομμάτι.

Το πιο δύσκολο είναι να δεχθείς ότι η προβληματική συμπεριφορά ξεκινάει από σένα. Παίρνεις το σκύλο σπίτι σου άλλα δεν είναι άνθρωπος οπότε θα κάνει ότι είναι προγραμματισμένος να κάνει. Για να λειτουργήσει διαφορετικά, θα πρέπει να τον διδάξεις για να μην έχεις φυσικές συμπεριφορές που για σένα είναι ανεπιθύμητες/προβληματικές. Οπότε αν δεν τον διδάξεις, στην πραγματικότητα δεν έχεις ένα προβληματικό σκύλο, έχεις απλά ένα σκύλο, που δεν έχει εκπαιδευτεί να κάνει διαφορετικά πράγματα από τα πράγματα που κάνουν οι σκύλοι.

Κανένα ζωάκι δεν θα πήγαινε στη φωλιά του σκύλου σου για να παραπονεθεί επειδή γαβγίζει στις 3 το ξημέρωμα, κανένα ζωάκι δε θα μάλωνε το σκύλο σου αν έσκαβε μια τρύπα στο δάσος, κανένα ζωάκι δεν θα θεωρούσε δολοφόνο το σκύλο σου αν τον έβλεπε να σκοτώνει ένα άλλο ζωάκι. Αυτή είναι η ζωή στη φύση. Αφού πήρες το σκύλο στο σπίτι, ετοιμάσου να τον διδάξεις άλλα πράγματα, άλλους κανόνες και άλλη συμπεριφορά από αυτά που είναι προγραμματισμένος από τη φύση του να κάνει.  

Ηθικός και συναισθηματικός κώδικας

Να σημειώσουμε επίσης πως ο σκύλος δεν έχει τον ίδιο ηθικό και συναισθηματικό κώδικα με εμάς οπότε το να προσπαθείς να καταλάβεις γιατί ο σκύλος σου δε νιώθει τύψεις μετά από το πνίξιμο μιας γάτας είναι άτοπο. Επίσης είναι άτοπο να προσπαθείς να τον κάνεις να μη θέλει να σκοτώσει τη γάτα. Μπορείς να τον διδάξεις ότι απαγορεύεται σύμφωνα με τους δικούς σου κάνονες, αλλά να τον κάνεις να μη το θέλει, όχι.

Κάτι που θα έπρεπε να σε νοιάζει πριν πάρεις σκύλο ή όταν αρχίσει ο σκύλος που πήρες να εμφανίζει τα “προβλήματα” που σε απασχολούν, είναι η εκτροφή του. Δηλαδή; Τα τεριέ σε γενικές γραμμές είναι ζώα που δεν ανέχονται εύκολα άλλα ζώα κοντά τους. Είναι και λογικό. Τα Jack Russell Terrier για παράδειγμα επί σειρά ετών υπήρχαν σε σπίτια και φάρμες για να σκοτώνουν άλλα ζώα!! Οπότε προετοιμάσου για μια συμπεριφορά που για σένα είναι προβληματική αλλά για το σκύλο σου είναι φυσικότατη!!

Οι κυνηγητικές φυλές δημιουργήθηκαν για να....μάντεψε... κυνηγάνε!! οπότε, όταν πάρεις ένα σέτερ και πας σαν κύριος να πιεις το καφεδάκι σου με τα καλά σου τα ρούχα σε ένα μαγαζί και ο σκύλος σου κάνει σαν παλαβός (για τα δικά σου κριτήρια) επειδή στην πλατεία έχει περιστέρια, εεεε, δεν φταίει ο σκύλος, ούτε έχει προβληματική συμπεριφορά!! Κάνει αυτό που οι σκύλοι αυτής της κατηγορίας κάνουν με όλο τους το είναι!! 

Μείνετε συντονισμένοι… Σύντομα το 2o μέρος.

Τσιαντής Άκης, επαγγελματίας εκπαιδευτής σκύλων

Balanced Dog Training Team

Οι περισσότεροι που θα ασχοληθούν σοβαρά με την εκπαίδευση, ακόμα και εκπαιδευτές νομίζουν ότι έχει ιδιαίτερη σημασία η επιβράβευση που θα χρησιμοποιήσουν. Αυτή η λιχουδιά ή αυτό το μπισκοτάκι, αυτό το μπαλάκι ή αυτό το tug. 

Αρχικά τι σημαίνει ανασφαλής σκύλος;

Με τον όρο ανασφάλεια αναφερόμαστε σε σκύλους που συχνά θα βρεθούν σε κατάσταση ταραχής, άγχους, έλλειψης σιγουριάς και αυτοπεποίθησης, όταν θα εκτεθούν σε νέες καταστάσεις ή και σε καταστάσεις που έχουν βρεθεί στο παρελθόν χωρίς να καταφέρουν να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους.

Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πως οι αντιδράσεις των σκύλων ποικίλουν ανάλογα με τον χαρακτήρα τους, και τα βιώματα τους.

Οι πιο κοινές αντιδράσεις ενός ανασφαλή σκύλου που θα εκτεθεί σε ένα στρεσογόνο ερέθισμα είναι οι:

• Υπερβολική ντροπαλότητα και έλλειψη επιθυμίας για επαφή με καταστάσεις.
• Σημάδια φόβου χαμήλωμα σώματος κατεβασμένη ουρά κλαψούρισμα ή/και γάβγισμα, αποφυγή βλεμματικής επαφής.
• Τάσεις επιθετικότητας για μπορέσει να αποφύγει την κατάσταση
• Άγχος αποχωρισμού
• Τάσεις αποφυγής και προσπάθεια να κρυφτούν.

Συνήθως, ένας ανασφαλής σκύλος είναι σε αυτή την κατάσταση εξαιτίας αρκετών παραγόντων όπως οι γενετικές του προδιαθέσεις, τραυματικό παρελθόν με ερεθίσματα, έλλειψη κοινωνικοποίησης, λανθασμένη ασταθή διαχείριση από τον ιδιοκτήτη.

Όπως έχουμε αναφέρει αρκετές φορές, οι σκύλοι επικοινωνούν με την γλώσσα του σώματος.

Έτσι η επικοινωνία μας με έναν σκύλο είναι δύσκολη για δυο λόγους.

• Γιατί ο σκύλος είναι αδύνατον να καταφέρει να επικοινωνήσει με εμάς με τους τρόπους που μας εξυπηρετούν

• Γιατί εμείς δεν είμαστε συνηθισμένοι να καταλαβαίνουμε τι προσπαθεί να μας πει ο σκύλος μας μέσα από τις κινήσεις του.

Έτσι είναι αναγκαστικό να υπάρξει μια μορφή επικοινωνίας που θα είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του σκύλου μας. Αυτή είναι η υπακοή.

Τι θα κερδίσω εγώ από την υπακοή;

Όταν θα δεις το σκύλο σου να δυσκολεύεται να ακολουθήσει εντολές που γνωρίζει πολύ καλά, σημαίνει ότι εκείνη την στιγμή υπάρχει ένταση στο μυαλό του και κατ’ επέκταση αδυναμία συγκέντρωσης.

Άρα είναι και πολύ πιθανό να υπάρχει μια άβολη στιγμή για τον σκύλο σου που προέρχεται από ανασφάλεια. Άλλες φορές θα τον παρατηρήσεις να είναι εντελώς συγκεντρωμένος σε εσένα και να μην δίνει σημασία σε τίποτα άλλο.
Όλα αυτά τα σημάδια, σιγουριάς, ανασφάλειας, εκνευρισμού, χαράς, θα αρχίσουν να έχουν σωστή νοηματοδότηση από εσένα και δεν θα μπερδεύεσαι για αυτό που μπορεί να νιώθει ο σκύλος σου.

Τι θα κερδίσει ο σκύλος μου από την υπακοή;

Η υπακοή βοηθάει το σκύλο μας να καταλάβει τι ακριβώς θελουμε από αυτόν. Έτσι μπορούμε να βάλουμε εύκολα όρια και να βοηθήσουμε το σκύλο να καταλάβει ότι ελέγχουμε μια κατάσταση.

Δεν είναι ανάγκη να πάρει μια κατάσταση στα χέρια του γιατί μας εμπιστεύεται εφόσον ακολουθεί τις οδηγίες μας. Θα χρειαστούμε ξεκάθαρη επικοινωνία και αρκετή επιβράβευση για να μπορεί ο σκύλος να νιώθει ασφάλεια μέσα στην άσκηση.

Γιατί όμως χρειάζομαι την υπακοή για όλο αυτό;

1. Αρχικά γιατί θα πρέπει να δημιουργήσω ένα ασφαλές περιβάλλον για το σκύλο. Αν ο σκύλος έχει παρορμητικές αντιδράσεις, στην καλύτερη δημιουργεί μόνος του την ασφάλεια στο μυαλό του χρησιμοποιώντας έντονες αντιδράσεις που μπορούν να γίνουν ακόμα και επικίνδυνες (γάβγισμα δάγκωμα κλπ). Στη χειρότερη ο σκύλος “κλειδώνει” και το στρες του είναι πλέον μη διαχειρίσιμο.

Αν όμως μπορεί να ακολουθήσει τις οδηγίες μου, το πλαίσιο ασφάλειας το δημιουργώ εγώ.
Όταν ο σκύλος θα εκτεθεί σε μια δύσκολη κατάσταση για αυτόν, και μέσα από την επαφή του μαζί μου, θα καταφέρει να βρει λύσεις και θα χτιστεί εμπιστοσύνη προς το πρόσωπο μου.

2. Η υπακοή θα βοηθήσει έναν σκύλο να προπονήσει το μυαλό του. Αυτό ονομάζεται πνευματική άσκηση και είναι πολύ χρήσιμη στην εξάσκηση της μαθησιακής ικανότητας του σκύλου μας. Έτσι ο σκύλος θα είναι σε θέση να σκέφτεται και να μειώσει τις αντιδράσεις του όταν υπάρχουν στρεσογόνα ερεθίσματα στο περιβάλλον.

3. Θα χρειαστεί να εκθέσω τον σκύλο μου στο πρόβλημα για να το ξεπεράσει. Αν τον εκθέσω χωρίς να υπάρχει όλο το πλαίσιο επικοινωνίας, ο σκύλος θα βασιστεί στις ενστικτώδεις αντιδράσεις του και υπάρχει κίνδυνος να φτάσει στο σημείο φυγής ή μάχης. Και οι δυο περιπτώσεις είναι καταστροφικές για την ψυχολογία του και την συμπεριφορά του. Πρέπει να μπορεί να λάβει οδηγίες από μένα σε μια δύσκολη κατάσταση για να μπορέσει να ρίξει την αξία του ερεθίσματος στο μυαλό του.

4. Επίσης, η υπακοή θα βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό στην εκπαίδευση αυτοελέγχου στον σκύλο μας. Μέσα από το ασκησιολόγιο ο σκύλος μας θα είναι σε θέση να σκεφτεί και να διατηρήσει την ψυχραιμία του όταν κάτι τον στρεσάρει.

5. Φυσικά δεν μπορούμε να παραλείψουμε την αύξηση αυτοπεποίθησης που μπορεί να κερδίσει ο σκύλος μας μέσα από την εκμάθηση εντολών. Η επιβράβευση του σκύλου μας όταν κάνει κάτι σωστό θα τον οδηγήσει στο αίσθημα της ασφάλειας και θα του παρέχει ηρεμία χωρίς έντονες αντιδράσεις.

6. Ένα ακόμα μεγάλο όφελος είναι ότι μέσα από την διαδικασία της εκπαίδευσης γενικότερα, δυναμώνουμε τον δεσμό που έχουμε με τον σκύλο μας αφού υπάρχει συνεργασία με όφελος και για τις δυο πλευρές, με αμοιβαία κατανόηση.

Τα παραπάνω αρκούν για να μπορέσει ο σκύλος μας να μειώσει το στρες που βιώνει σε καταστάσεις αφού είναι δίπλα μας και από εμάς αντλεί σιγουριά ότι τίποτα δεν μπορεί να πάει λάθος.

Σκεφτείτε σε μια δύσκολη και αρκετά αγχωτική στιγμή της ζωής σας, να μπορούσατε να βρείτε μια σίγουρη και συμπαγή καθοδήγηση από κάποιον που σας εμπνέει σιγουριά αυτοπεποίθηση εμπιστοσύνη και προστασία.

Η σταθερότητα που χτίζεται μέσα από την εκπαίδευση στην υπακοή βοηθάει πολύ τους σκύλους να ακολουθήσουν οδηγίες γιατί τους αρέσει η ρουτίνα και βολεύονται μέσα σε καταστάσεις που τους παρέχουν ηρεμία προστασία και ασφάλεια.

Θα κλείσω με κάτι που φαντάζομαι ότι θα θέλατε να ρωτήσετε, αφού αυτή την ερώτηση την έχω δεχτεί αρκετές φορές στις εκπαιδεύσεις τέτοιων σκύλων.

Γιατί εφόσον ο σκύλος μου στρεσάρεται με κάτι, να τον κρατήσω σε εκείνο το σημείο και να δουλέψω εντολές, και να μην τον απομακρύνω;

1. Γιατί αν απομακρύνεις τον σκύλο σου, δεν δημιουργείς αυτό το πλαίσιο ασφαλείας σιγουριάς καθοδήγησης και αυτοπεποίθησης που ανέλυσα στο προηγούμενο μέρος του βίντεο. Ο σκύλος βασίζεται στις ενστικτώδεις αντιδράσεις του, επιλέγει την φυγή, άρα δεν πρόκειται να ξεπεράσει ποτέ το πρόβλημα του και σίγουρα δεν πρόκειται ποτέ να σε εμπιστευτεί.

2. Η ανασφάλεια μπορεί να γενικευθεί με ραγδαίους ρυθμούς και να περάσει σε πολλαπλές καταστάσεις χωρίς καν να το καταλάβουμε. Άρα το να επιτρέψουμε την φυγή είναι περισσότερο εξυπηρέτηση της ανασφάλειας του σκύλου μας παρά βοήθεια στο να την ξεπεράσει.

3. Δυστυχώς το περιβάλλον στο οποίο θα κινηθεί ένας σκύλος δεν μπορείς να το ελέγξεις.
Δεν είσαι σε θέση να ξέρεις τι θα βρεις μπροστά σου όταν θα βγεις από το σπίτι σου. Δεν είσαι σε θέση να γνωρίζεις που θα βρεθεί το ερέθισμα που προκαλεί στρες και ανασφάλεια στον σκύλο σου. Σταδιακά, θα φτάσει σε σημείο που δεν θα μπορεί να αντέξει αυτά που συμβαίνουν γύρω του και θα αντιδράει σχεδόν στα πάντα.

Όσο πιο εξυπηρετικοί είμαστε με τις ανασφάλειες του σκύλου μας τόσο πιο πολύ ρισκάρουμε να δημιουργήσουμε έναν σκύλο που δεν αντέχει το περιβάλλον που ζει.

4. Δεν θα μπορέσουμε ποτέ να του εξηγήσουμε ότι αυτό που τον τρομάζει είναι παράλογο και δεν χρειάζεται να το φοβάται!!

Αν παρατηρείτε ανασφάλεια στον σκύλο σας, επισκεφθείτε άμεσα έναν εκπαιδευτή για να γίνει σωστή αξιολόγηση του σκύλου και να βρείτε την σωστή καθοδήγηση που χρειάζεστε.

Τα λάθος μηνύματα δημιουργούν λάθος εντυπώσεις

Πολλοί ιδιοκτήτες πιστεύουν πως ο σκύλος τους εμφανίζει επιθετικές συμπεριφορές επειδή είναι δυναμικός, πεισματάρης και δύσκολος χαρακτήρας. Συνήθως, όταν αντιμετωπίζουμε τέτοιες συμπεριφορές έχουμε να κάνουμε με ένα σκύλο που δεν έχει μάθει σωστά τα όρια και τους κανόνες μέσα στο πλαίσιο στο οποίο ζει. Ουσιαστικά ένας σκύλος χωρίς όρια και κανόνες μπορεί να εμφανίσει έντονες συμπεριφορές που θα προβληματίζουν σε μεγάλο βαθμό τους κηδεμόνες του. Αν αυτός ο σκύλος λοιπόν τυγχάνει να ανήκει και στην κατηγορία των δυναμικών φυλών, τότε τα πράγματα μπορούν να γίνουν ακόμα πιο δύσκολα!

Η φύση του σκύλου και η προσπάθειά του για επικοινωνία

Ένα από τα μεγαλύτερα λάθη που μπορεί να κάνει ένας ιδιοκτήτης είναι να παρερμηνεύσει ή να μην αντιληφθεί σημάδια ή προειδοποιήσεις που φαίνονται στη συμπεριφορά του σκύλου του. Ο σκύλος, όπως και όλα τα υπόλοιπα ζώα, συνεχώς προσπαθεί να καλυτερεύσει τις συνθήκες διαβίωσής του και αυτή η προσπάθεια είναι άμεσα συνδεμένη με τη θέση του μέσα σε μια ομάδα, καθώς και με τα προνόμια που έχει αλλά και με τον τρόπο που τα έχει κερδίσει. 

Κάθε σκύλος έχει ανάγκη να βρει ένα άτομο ή μια ομάδα στη ζωή του για να τον καθοδηγεί. Αν όμως αυτός που βρίσκεται στη θέση λήψης αποφάσεων και καθοδήγησης του σκύλου διακατέχεται από έντονο στρες, κάτι το οποίο οι περισσότεροι σκύλοι αντιλαμβάνονται και δεν μπορούν να το αντέξουν, υπάρχει η πιθανότητα ο σκύλος να εκδηλώσει μια εκρηκτική συμπεριφορά, με σκοπό να νιώσει ασφάλεια ο ίδιος, και κάποιες φορές και ο ιδιοκτήτης του. Επιπλέον το στρες αναπτύσσεται σε ένα σκύλο όταν ειδικά ζει στην κοινωνία των ανθρώπων και δεν γνωρίζει τους κανόνες που πρέπει να ακολουθήσει μέσα σε αυτή. Το ρόλο του καθοδηγητή λοιπόν θα πρέπει να τον έχει ένας άνθρωπος που θα μπορεί με σιγουριά και σταθερότητα να οδηγήσει το σκύλο του σε οποιαδήποτε συνθήκη, μαθαίνοντας του κανόνες που θα πρέπει να ακολουθεί. 

Αν στην ομάδα δεν είναι ξεκάθαρο το ποιος παίρνει τις αποφάσεις, τότε ο σκύλος θα προσπαθήσει να αναλάβει τον ηγετικό ρόλο από ανάγκη για σιγουριά. Τα προνόμια θα πρέπει να κατακτηθούν από το σκύλο μας μέσα από τη διαδικασία της εκπαίδευσής του σε συνάρτηση με τη σταθερά καλή συμπεριφορά του, ούτως ώστε να αντιληφθεί πως δεν του χαρίζονται, και πως για οτιδήποτε θέλει, θα πρέπει να προσπαθεί και να συνεργάζεται με τον αρχηγό – καθοδηγητή του. 

Διαβάστε ακόμη στο Blog μας, το σχετικό άρθρο: Η σημαντικότητα του ελεγχόμενου περιορισμού στη ζωή ενός σκύλου και η χρήση του crate

Τι πρέπει να κάνω για να καταφέρω να γίνω ο υπεύθυνος αρχηγός που έχει ανάγκη ο σκύλος μου;

Ένας κηδεμόνας πρέπει να διδαχθεί πώς λειτουργεί το μυαλό ενός σκύλου, έτσι ώστε να μπορέσει να υιοθετήσει συμπεριφορές που θα είναι ξεκάθαρες και βοηθητικές προς το σκύλο και κατ’ επέκταση να μπορεί να είναι σε θέση να εμπνέει σιγουριά και ασφάλεια στο σκύλο του. Οι κανόνες που θα βάλουμε στη συμβίωση με το σκύλο μας θα πρέπει να υπάρχουν σταθερά στη ζωή του. Ο ιδιοκτήτης πρέπει να μάθει να εφαρμόζει στο 100% αυτούς τους κανόνες ακόμη και όταν δεν έχει όρεξη, είναι κουρασμένος ή βρίσκει χαριτωμένη μια αντίδραση του σκύλου του την οποία του έχει απαγορεύσει στο παρελθόν.

Όταν ο σκύλος καταλάβει πως κάθε φορά που εκτελεί μία μη αποδεκτή συμπεριφορά υπάρχει ο έλεγχος από τον κηδεμόνα του αλλά και κάθε φορά που εκτελεί σωστές συμπεριφορές, υπάρχει αποδοχή, τότε είναι λιγότερο πιθανό να εκδηλώνει μια προβληματική συμπεριφορά. Άρα λοιπόν γίνεται κατανοητό ότι μόλις φτάσουμε στο επίπεδο που ο σκύλος αποδεχθεί να ζει μέσα στο πλαίσιο των κανονισμών που έχουμε θέσει με σταθερότητα, θα είναι εύκολο τόσο για εμάς όσο και για εκείνον να ζούμε αρμονικά. 

Ο σκύλος μου είναι υπάκουος και ξέρει τα «βασικά»

Πολλοί ιδιοκτήτες πιστεύουν πως αν ο σκύλος τους εκτελεί ασκήσεις όπως το “έλα, κάτσε, ξάπλωσε” κλπ, τότε είναι υπάκουος και ισορροπημένος, πράγμα το οποίο δεν ισχύει σε αρκετές περιπτώσεις. Αυτό είναι και το μεγαλύτερο πρόβλημα στη σύγχρονη εκπαίδευση, που φυσικά έχει αφήσει και το περιθώριο σε επαγγελματίες να παραπλανούν ιδιοκτήτες προσφέροντας υπηρεσίες εκπαίδευσης που είναι κάτω του μετρίου. Επιπλέον ένα κομμάτι των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης έχει δημιουργήσει μια στρεβλή εικόνα, βομβαρδίζοντας το κοινό με αναληθείς πληροφορίες σχετικά με τη φύση και τις ανάγκες που έχει ο σκύλος. Αυτό γίνεται πολύ απλά γιατί το “προϊόν” σκύλος  αποτελεί τεράστιο εμπορικό κομμάτι. Έτσι, είναι εύκολο κάποιος να βρεθεί προ εκπλήξεως μη αποδεκτών συμπεριφορών του σκύλου του, ακολουθώντας πληροφορίες που έχει συλλέξει από την τηλεόραση, το ίντερνετ κλπ. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και όταν ο κηδεμόνας δέχεται κατευθύνσεις από ανεπαρκείς επαγγελματίες. 

Αυτό που είναι αρκετές φορές δύσκολο να αντιληφθούμε είναι το πως η εκπαίδευση ενός σκύλου βασίζεται στις ανάγκες του και στον όσο πιο βαθύ και σωστό κώδικα επικοινωνίας μπορούμε να εγκαταστήσουμε. Σε καμία περίπτωση η εκπαίδευση δεν βασίζεται στις «παράλογες» απαιτήσεις μας και στο τι θα θέλαμε εμείς να κάνει ένας σκύλος. 

Πίσω από την εντολή «κάτσε» υπάρχει ένα ολόκληρο πλαίσιο επικοινωνίας και σύνδεσης με το ζώο μας, το «κάτσε» είναι απλά το αποτέλεσμα αυτής της επικοινωνίας. Αν ο σκύλος σου λοιπόν κάθεται για να πάρει αυτό που έχεις στο χέρι σου, δεν είναι απαραίτητο πως είναι εκπαιδευμένος ισορροπημένος και ευτυχισμένος. 

Ποια είναι τα σημάδια που θα πρέπει να παρατηρήσω και να καταλάβω πως κάτι πάει λάθος;

Όπως κάθε άνθρωπος έτσι και κάθε σκύλος είναι μοναδικός και κατά συνέπεια διαφορετικός. Αυτό σημαίνει πως κάθε ομάδα ανθρώπου – σκύλου που θα δημιουργηθεί θα είναι διαφορετική και μοναδική. Αυτός είναι και ο λόγος που ο εκπαιδευτής μας θα πρέπει να έχει εμπειρία και γνώσεις. Οι κανονισμοί και τα όρια, οι ελευθερίες και τα προνόμια θα πρέπει να καθορίζονται σύμφωνα με τις ανάγκες και το χαρακτήρα του σκύλου, αλλά και την εμπειρία του ιδιοκτήτη. Αυτό που φαινομενικά μπορεί να αντιλαμβάνεται κάποιος ως καλή και σταθερή συμπεριφορά από το σκύλο του, μπορεί να αποβεί καταστροφική και επικίνδυνη σε ένα μη ασφαλή και γνώριμο πλαίσιο για το σκύλο. 

Υπάρχουν όμως και κάποια γενικά σημάδια τα οποία μπορούν να δημιουργήσουν προβληματικές συμπεριφορές και τα οποία θα πρέπει ο ιδιοκτήτης να μην αφήσει να περάσουν απαρατήρητα. Ειδικότερα:

•     αν ο σκύλος μας τροποποιεί τις αποφάσεις μας με πολλή μεγάλη ευκολία, είτε γιατί μας τρομάζει είτε γιατί δεν μπορούμε να του χαλάσουμε χατίρι
•     αν ο σκύλος μας σε δύσκολες γι’ αυτόν καταστάσεις παίρνει την κατάσταση στα χέρια του αγνοώντας τις οδηγίες μας
•     αν ο σκύλος μας νομίζει πως όλος ο κόσμος περιστρέφεται γύρω από αυτόν και πως όλοι είναι υποχρεωμένοι να ασχολούνται μαζί του όποτε αυτός το θέλει
•     αν ο σκύλος μας δεν σέβεται το “όχι” και πεισμώνει μέχρι να κερδίσει αυτό που θέλει…

Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις λοιπόν, κατά πάσα πιθανότητα, έχουμε χάσει τη θέση του αρχηγού – καθοδηγητή και ο “δύσκολος” σκύλος μας έχει πάρει αυτό το ρόλο. 

Ποια είναι τα σημάδια που παρεξηγούνται πιο συχνά ως αθώα ενώ δεν είναι;

Όπως και στην προηγούμενη παράγραφο έτσι και εδώ, είναι σημαντικό να επισημάνουμε πως μια συμπεριφορά δεν είναι από μόνη της επικίνδυνη και πρέπει να εξετάσουμε και όλους τους υπόλοιπους παράγοντες και μεταβλητές του πλαισίου. Για παράδειγμα το γρύλισμα κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, τις περισσότερες φορές, δηλώνει μια εξωτερίκευση του ενθουσιασμού του σκύλου μας. Το γρύλισμα όμως την ώρα που πλησιάζουμε το πιάτο του φαγητού του δεν μπορεί να δηλώνει ενθουσιασμό! 

Θα πρέπει να έχουμε πάντοτε στο μυαλό μας πως είναι άκρως σημαντικό να μπορούμε να χειριστούμε το σκύλο μας σε οποιαδήποτε κατάσταση και αν βρίσκεται. Αν δεν μπορούμε εμείς τότε μάλλον δεν θα μπορέσει κανείς άλλος να το κάνει για εμάς. Οπότε, το πρώτο σημάδι, στο οποίο δε δίνεται βάση πιο συχνά, είναι όταν ένας ιδιοκτήτης δε μπορεί να θέσει υπό έλεγχο το σκύλο του και δικαιολογεί αυτήν την εικόνα ψάχνοντας ελαφρυντικά. Ένα ακόμη σημάδι που συχνά παρεξηγείται με αυτό τον τρόπο είναι όταν ο σκύλος μας αρνείται να ακολουθήσει κάποιες φυσιολογικές καθημερινές οδηγίες. Συνήθως, αυτή η εικόνα συνοδεύεται με τις εξής φράσεις: “δεν ξέρω τι έπαθε”, “πρώτη φορά κάνει κάτι τέτοιο”, “είναι κουρασμένος ή πολύ χαρούμενος” κ.α. Αυτό μπορεί να σημαίνει δυο πράγματα, είτε ότι ο σκύλος μας δεν ξέρει τι του ζητάμε είτε ότι δεν είναι πρόθυμος να το κάνει. 

Ποια είναι τα σημάδια που ενώ είναι αθώα συνήθως παρεξηγούνται ως επικίνδυνα; 

Σε αυτήν την κατηγορία έχουμε όλες αυτές τις συμπεριφορές που βασίζονται σε γενετικές προδιαθέσεις του σκύλου μας που δυστυχώς κάποιοι ιδιοκτήτες αγνοούν. Όπως έχουμε πει πολλές φορές η επιλογή σκύλου θα πρέπει να βασίζεται στις ανάγκες που μπορούμε να εξυπηρετήσουμε λαμβάνοντας υπόψη τα πραγματικά χαρακτηριστικά του σκύλου και όχι αυτά που θα θέλαμε να έχει ή νομίζουμε ότι μπορούμε να διαμορφώσουμε. Οι έντονες συμπεριφορικές προδιαθέσεις που κρίνονται ακόμη και από επαγγελματίες ως προβληματικές, τις περισσότερες φορές βασίζονται στα γενετικά χαρακτηριστικά του σκύλου που επιλέξαμε και αν τις καταπιέσουμε “για να μη χάσουμε τον έλεγχο” μάλλον ήδη τον έχουμε χάσει, καθώς ο σκύλος μας εφόσον καταπιέζεται, δεν θα μας εμπιστεύεται και θα απομακρυνθεί σιγά σιγά από εμάς. Σταδιακά με αυτήν την προσέγγιση θα αποξενωθούμε και θα του δώσουμε τον τίτλο του “δύσκολου σκύλου”.

Σε πρακτικό επίπεδο, πώς θα καταφέρω να καθοδηγήσω το σκύλο μου για να μη χρειαστεί να λειτουργεί αυτόνομα;

Αν καταφέρουμε να ελέγξουμε τις τάσεις του σκύλου μας και να τις κατευθύνουμε σωστά θα έχουμε λύσει το μεγαλύτερο μέρος του προβλήματος. Αν ο σκύλος μας όμως μεγαλώνει έχοντας ανεξέλεγκτες ελευθερίες που δεν τις έχει κερδίσει μέσα από την εμπιστοσύνη μας, τότε θα διαμορφωθεί και θα εδραιωθεί μια κατάσταση που δεν θα μπορούμε να τη διαχειριστούμε. 

Η δομή της καθημερινότητας του σκύλου μας θα πρέπει να καλύπτει τις ανάγκες του με τέτοιο τρόπο που δεν θα προσπαθεί να βρει μόνος του λύσεις στα “προβλήματά” του:

1. Το φαγητό

Θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο στο σκύλο μας πως τρώει με ένα συγκεκριμένο τρόπο και συγκεκριμένες ώρες. Η πιο σωστή διαδικασία εκμάθησης φαγητού είναι το να ταΐζουμε το σκύλο μας από το χέρι μας ή στο μπολ του, κάνοντας εκπαιδευτικές ασκήσεις. Με αυτόν τον τρόπο, θα μπορέσει να καταλάβει πως η συνεργασία του μαζί μας είναι σημαντική. 

2. Το παιχνίδι

Στη διαδικασία παιχνιδιού πρέπει να καλύψουμε τις ανάγκες του με τέτοιο τρόπο ώστε ο σκύλος να μην έχει την τάση να ψάξει για κάτι παραπάνω ώστε να καλύψει αυτήν την ανάγκη του. Θα πρέπει λοιπόν να κάνουμε ένα έντονο παιχνίδι, 2-3 φορές την ημέρα, έτσι ώστε να ξοδέψει την ενέργεια του και να εκφράσει μια πιο ήρεμη συμπεριφορά. 

3. Η επαφή μας

Θα πρέπει να γνωρίζει ο σκύλος πως υπάρχουν στιγμές που θα απολαμβάνει την παρέα μας, ακολουθώντας τους κανόνες της ομάδας μας και στιγμές που θα πρέπει να περάσει μόνος του χωρίς αλληλεπίδραση. Αυτό εκτός από την ισορροπία στη σχέση μας θα δώσει και τον απαραίτητο χρόνο και χώρο στο σκύλο μας για να μάθει να ηρεμεί. 

4. Σωστή καθοδήγηση

Με τις σωστές πληροφορίες και τη σωστή καθοδήγηση από έναν επαγγελματία θα καταφέρουμε να θέσουμε τα όρια που χρειάζεται ο σκύλος μας για να μπορέσει να είναι ευτυχισμένος και ισορροπημένος. Επίσης θα καταφέρουμε να μάθουμε το γιατί εμφανίζει συμπεριφορές που δεν μας αρέσουν, καθώς και τους τρόπους και τις τεχνικές για να αποφευχθούν ή να αντιμετωπιστούν μελλοντικά αυτές οι συμπεριφορές. 

Η σημασία της συμβίωσης στο σπίτι

Η εγκατάσταση ελέγχου και εμπιστοσύνης του σκύλου μας ξεκινούν από το σπίτι

Δεν θέλει ιδιαίτερες γνώσεις για να καταλάβει κάποιος πόσο σημαντικό είναι το να έχει τον έλεγχο του σκύλου του μέσα στο σπίτι. Αν στο χώρο μας, που περνάμε περισσότερες ώρες την ημέρα, συγκριτικά με τη βόλτα σε εξωτερικό περιβάλλον, δεν καταφέρνουμε να έχουμε το σκύλο μας ήρεμο και υπό έλεγχο, τότε τα πράγματα σίγουρα θα χειροτερέψουν στο εξωτερικό περιβάλλον όπου θα προσλαμβάνει ποικίλα και εντονότερα ερεθίσματα. Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες που ζουν με ένα σκύλο που εκφράζει προβληματικές συμπεριφορές, αγνοούν αυτές τις καταστάσεις μέσα στο σπίτι και προσπαθούν να λύσουν το πρόβλημα μόνο έξω από αυτό. 

Η εικόνα που έχει ο σκύλος μας για εμάς, καθορίζεται σε μεγάλο ποσοστό από αυτά που λαμβάνουν χώρα μέσα στο σπίτι. Άρα, αν δεν μπορούμε να τον πείσουμε πως είμαστε ικανοί αρχηγοί μέσα στο σπίτι μας, τότε έξω από αυτό δεν υπάρχει πιθανότητα να το καταφέρουμε. 

Τι μπορούμε λοιπόν να αποφύγουμε έτσι ώστε να υπάρχει μια μακροχρόνια ηρεμία στη σχέση μας;

1.    Να  σταματήσει να κοιμάται στο κρεβάτι μας. Αυτή η κατάσταση δίνει στο σκύλο μας την εντύπωση πως μπορεί να καταφέρει πολλά περισσότερα από αυτά που του επιτρέπουμε. Αν ο σκύλος μας θεωρεί δεδομένο πως θα κοιμηθεί στο κρεβάτι μας, τότε μάλλον είναι ένα προνόμιο που δεν κέρδισε αλλά κατέκτησε μόνος του. 
2.   Να μην παίρνει αυθαίρετες αποφάσεις σχετικά με το παιχνίδι. Αν παίζει ανεξέλεγκτα με ό,τι θέλει, τις ώρες που θέλει, πιέζοντας τους ανθρώπους να συμμετέχουν, τότε σίγουρα δεν σέβεται τις δικές μας ανάγκες. 
3.   Να μην τον ταΐζουμε τροφές πέραν της δικής του. Αν απαιτεί να φάει από το φαγητό μας και αγνοεί το γεύμα του, τότε σίγουρα δεν έχει καταλάβει πως υπάρχει κάποια διαφορά ρόλων ανάμεσά μας. 
4.   Να μην υποκύπτουμε όταν απαιτεί την προσοχή μας όλη την ώρα. Όταν λαμβάνει χώρα αυτή η συμπεριφορά το λάθος είναι δικό μας, καθώς αν ο σκύλος μας είχε αυτά που χρειάζεται στη ζωή του δεν θα μας ενοχλούσε χωρίς λόγο. Αυτή η ανταπόκρισή μας μπορεί να δώσει πολύ λάθος μηνύματα στο σκύλο μας. 

Ποιο είναι το μυστικό που χρειάζομαι για να μην έχω ένα “δύσκολο” σκύλο;

Μια λέξη με μεγάλη αξία: Εμπιστοσύνη. 

Η εμπιστοσύνη του σκύλου μας προς το πρόσωπό μας είναι το ήμισυ του παντός. Αν ο σκύλος μας δεν μας εμπιστεύεται δεν θα είναι και πρόθυμος να μας ακολουθήσει και να δεχθεί τις οδηγίες μας. Αν δεν μας εμπιστεύεται τότε δεν θα μπορεί να πιστέψει πως αυτό που του ζητάμε είναι και η λύση στο πρόβλημά του ή δεν θα μπορεί να νιώσει ασφάλεια κοντά μας και θα έχει πάντα την ανάγκη να βρει λύσεις μόνος του στα προβλήματα. 

Για να μας εμπιστευτεί ο σκύλος μας χρειάζεται γνώσεις, όρεξη και χρόνο ποιοτικής ενασχόλησης μαζί του. Όσο η σχέση μας βασίζεται στα απλά (συμβιώνουμε και κάνουμε και καμιά βόλτα), τόσο πιο δύσκολο θα είναι να πείσουμε το σκύλο μας ότι αξίζουμε τη θέση του αρχηγού. Πρέπει να εμπνέουμε το σκύλο μας και να του δείχνουμε το δρόμο κάθε φορά που νιώθει αμήχανα και είναι πιεσμένος, χωρίς όμως παράλληλα να σαμποτάρουμε την αυτοπεποίθησή του. Μέσα από την καθημερινή τριβή μας θα πρέπει να χτίσουμε μια σχέση που θα είναι πιο σημαντική από οτιδήποτε άλλο. Τα όρια που θα βάλουμε με το σκύλο μας, θα πρέπει να τα σεβόμαστε και να τα κατανούμε εκατέρωθεν. Η ουσία της εκπαίδευσης ενός σκύλου δεν είναι οι ασκήσεις αλλά η βαθειά επικοινωνία σε σημείο που θα αναπτυχθεί μια σχέση αξιολάτρευτη και αξιοζήλευτη.

Καταρρίπτοντας το μύθο του «δύσκολου σκύλου»

Ο χαρακτηρισμός του “δύσκολου σκύλου” θα δοθεί τις περισσότερες φορές από ανθρώπους που δεν έχουν γνώσεις ή δε θέλουν να ασχοληθούν με το σκύλο τους. Το ευχάριστο είναι πως αν το «δύσκολο κουτάβι» ξεκινήσει νωρίς μια σωστή διαδικασία εκπαίδευσης δε θα γίνει «δύσκολος σκύλος». Η αξία της σχέσης ενός ανθρώπου με το σκύλο του βασίζεται στην αμοιβαία κατανόηση και στη διαδικασία που θα ακολουθηθεί ώστε να μπορέσουν να μάθουν και να δεχθούν ο ένας τις ανάγκες του άλλου. Τελικά, το να ζεις με ένα σκύλο δεν είναι τόσο εύκολο όσο μπορεί να παρουσιάζεται αρκετές φορές στα Μ.Μ.Ε., καθώς η σχέση αυτή απαιτεί θυσίες και καθημερινή προσπάθεια, μια προσπάθεια με μια τεράστια ανταμοιβή! 

Balanced Dog Training Team