Η φύση του σκύλου και οι προσπάθεια του για επικοινωνία

Ένα από τα μεγαλύτερα λάθη που μπορεί να κάνει ένας ιδιοκτήτης είναι να παρερμηνεύσει ή να μην αντιληφθεί σημάδια ή προειδοποιήσεις που φαίνονται στην συμπεριφορά του σκύλου του. Ο σκύλος, όπως και όλα τα υπόλοιπα ζώα, συνεχώς προσπαθεί να καλυτερεύσει τις συνθήκες διαβίωσής του και αυτή η προσπάθεια είναι άμεσα συνδεμένη με τη θέση του μέσα σε μια ομάδα, καθώς και με τα προνόμια που έχει αλλά και με τον τρόπο που τα έχει κερδίσει. 

Κάθε σκύλος έχει ανάγκη να βρει ένα άτομο ή μια ομάδα στη ζωή του για να τον καθοδηγεί. Αν όμως αυτός που βρίσκεται στη θέση λήψης αποφάσεων και καθοδήγησης του σκύλου διακατέχεται από έντονο στρες, κάτι το οποίο οι περισσότεροι σκύλοι αντιλαμβάνονται και δεν μπορούν να το αντέξουν, υπάρχει η πιθανότητα ο σκύλος να εκδηλώσει μια εκρηκτική συμπεριφορά, με σκοπό να νιώσει ασφάλεια ο ίδιος, και κάποιες  φορές και ο ιδιοκτήτης του. Επιπλέον το στρες αναπτύσσεται σε έναν σκύλο όταν ειδικά ζει στην κοινωνία των ανθρώπων και δεν γνωρίζει τους κανόνες που πρέπει να ακολουθήσει μέσα σε αυτή. Το ρόλο του καθοδηγητή λοιπόν θα πρέπει να τον έχει ένας άνθρωπος που θα μπορεί με σιγουριά και σταθερότητα να οδηγήσει το σκύλο του σε οποιαδήποτε συνθήκη, μαθαίνοντας του κανόνες που θα πρέπει να ακολουθεί. 

Αν στην ομάδα δεν είναι ξεκάθαρο το ποιος παίρνει τις αποφάσεις, τότε ο σκύλος θα προσπαθήσει να αναλάβει τον ηγετικό ρόλο από ανάγκη για σιγουριά. Τα προνόμια θα πρέπει να κατακτηθούν από το σκύλο μας μέσα από τη διαδικασία της εκπαίδευσής του σε συνάρτηση με τη σταθερά καλή συμπεριφορά του, ούτως ώστε να αντιληφθεί πως δεν του χαρίζονται, και πως για οτιδήποτε θέλει, θα πρέπει να προσπαθεί και να συνεργάζεται με τον αρχηγό – καθοδηγητή του. 

Διαβάστε ακόμη στο Blog μας, το σχετικό άρθρο: Η σημαντικότητα του ελεγχόμενου περιορισμού στη ζωή ενός σκύλου και η χρήση του crate

Τι πρέπει να κάνω για να καταφέρω να γίνω ο υπεύθυνος αρχηγός που έχει ανάγκη ο σκύλος μου;

Ένας κηδεμόνας πρέπει να διδαχθεί πώς λειτουργεί το μυαλό ενός σκύλου, έτσι ώστε να μπορέσει να υιοθετήσει συμπεριφορές που θα είναι ξεκάθαρες και βοηθητικές προς το σκύλο και κατ’ επέκταση να μπορεί να είναι σε θέση να εμπνέει σιγουριά και ασφάλεια στο σκύλο του. Οι κανόνες που θα βάλουμε στη συμβίωση με το σκύλο μας θα πρέπει να υπάρχουν σταθερά στη ζωή του. Ο ιδιοκτήτης πρέπει να μάθει να εφαρμόζει στο 100% αυτούς τους κανόνες ακόμη και όταν δεν έχει όρεξη, είναι κουρασμένος ή βρίσκει χαριτωμένη μια αντίδραση του σκύλου του την οποία του έχει απαγορεύσει στο παρελθόν.

Όταν ο σκύλος καταλάβει πως κάθε φορά που εκτελεί μια μη αποδεκτή συμπεριφορά υπάρχει ο έλεγχος από τον κηδεμόνα του αλλά και κάθε φορά που εκτελεί σωστές συμπεριφορές, υπάρχει αποδοχή, τότε είναι λιγότερο πιθανό να εκδηλώνει μια προβληματική συμπεριφορά. Άρα λοιπόν γίνεται κατανοητό ότι μόλις φτάσουμε στο επίπεδο που ο σκύλος αποδεχθεί να ζει μέσα στο πλαίσιο των κανονισμών που έχουμε θέσει με σταθερότητα, θα είναι εύκολο τόσο για εμάς όσο και για εκείνον να ζούμε αρμονικά. 

Ο σκύλος μου είναι υπάκουος και ξέρει τα «βασικά»

Πολλοί ιδιοκτήτες πιστεύουν πως αν ο σκύλος τους εκτελεί ασκήσεις όπως το “έλα, κάτσε, ξάπλωσε” κλπ, τότε είναι υπάκουος και ισορροπημένος, πράγμα το οποίο δεν ισχύει σε αρκετές περιπτώσεις. Αυτό είναι και το μεγαλύτερο πρόβλημα στη σύγχρονη εκπαίδευση, που φυσικά έχει αφήσει και το περιθώριο σε επαγγελματίες να παραπλανούν ιδιοκτήτες προσφέροντας υπηρεσίες εκπαίδευσης που είναι κάτω του μετρίου. Επιπλέον ένα κομμάτι των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης έχει δημιουργήσει μια στρεβλή εικόνα, βομβαρδίζοντας το κοινό με αναληθείς πληροφορίες σχετικά με τη φύση και τις ανάγκες που έχει ο σκύλος. Αυτό γίνεται  πολύ απλά γιατί το “προϊόν” σκύλος  αποτελεί τεράστιο εμπορικό κομμάτι. Έτσι, είναι εύκολο κάποιος να βρεθεί προ εκπλήξεως μη αποδεκτών συμπεριφορών του σκύλου του, ακολουθώντας πληροφορίες που έχει συλλέξει από την τηλεόραση, το ίντερνετ κλπ. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και όταν ο κηδεμόνας δέχεται κατευθύνσεις από ανεπαρκείς επαγγελματίες. 

Αυτό που είναι αρκετές φορές δύσκολο να αντιληφθούμε είναι το πως η εκπαίδευση ενός σκύλου βασίζεται στις ανάγκες του και στον όσο πιο βαθύ και σωστό κώδικα επικοινωνίας μπορούμε να εγκαταστήσουμε. Σε καμία περίπτωση η εκπαίδευση δεν βασίζεται στις «παράλογες» απαιτήσεις μας και στο τι θα θέλαμε εμείς να κάνει ένας σκύλος. 

Πίσω από την εντολή «κάτσε» υπάρχει ένα ολόκληρο πλαίσιο επικοινωνίας και σύνδεσης με το ζώο μας, το «κάτσε» είναι απλά το αποτέλεσμα αυτής της επικοινωνίας. Αν ο σκύλος σου λοιπόν κάθεται για να πάρει αυτό που έχεις στο χέρι σου, δεν είναι απαραίτητο πως είναι εκπαιδευμένος ισορροπημένος και ευτυχισμένος. 

Ποια είναι τα σημάδια που θα πρέπει να παρατηρήσω και να καταλάβω πως κάτι πάει λάθος;

Όπως κάθε άνθρωπος έτσι και κάθε σκύλος είναι μοναδικός και κατά συνέπεια διαφορετικός. Αυτό σημαίνει πως κάθε ομάδα ανθρώπου – σκύλου που θα δημιουργηθεί θα είναι διαφορετική και μοναδική. Αυτός είναι και ο λόγος που ο εκπαιδευτής μας θα πρέπει να έχει εμπειρία και γνώσεις. Οι κανονισμοί και τα όρια, οι ελευθερίες και τα προνόμια θα πρέπει να καθορίζονται σύμφωνα με τις ανάγκες και το χαρακτήρα του σκύλου, αλλά και την εμπειρία του ιδιοκτήτη. Αυτό που φαινομενικά μπορεί να αντιλαμβάνεται κάποιος ως καλή και σταθερή συμπεριφορά από το σκύλο του, μπορεί να αποβεί καταστροφική και επικίνδυνη σε ένα μη ασφαλή και γνώριμο πλαίσιο για τον σκύλο. 

Υπάρχουν όμως και κάποια γενικά σημάδια τα οποία μπορούν να δημιουργήσουν προβληματικές συμπεριφορές και τα οποία θα πρέπει ο ιδιοκτήτης να μην αφήσει να περάσουν απαρατήρητα. Ειδικότερα:

• αν ο σκύλος μας τροποποιεί τις αποφάσεις μας με πολλή μεγάλη ευκολία, είτε γιατί μας τρομάζει είτε γιατί δεν μπορούμε να του χαλάσουμε χατίρι,
• αν ο σκύλος μας σε δύσκολες γι’ αυτόν καταστάσεις παίρνει την κατάσταση στα χέρια του αγνοώντας τις οδηγίες μας, 
• αν ο σκύλος μας νομίζει πως όλος ο κόσμος περιστρέφεται γύρω από αυτόν και πως όλοι είναι υποχρεωμένοι να ασχολούνται μαζί του όποτε αυτός το θέλει, 
• αν ο σκύλος μας δεν σέβεται το “όχι” και πεισμώνει μέχρι να κερδίσει αυτό που θέλει…

Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις λοιπόν, κατά πάσα πιθανότητα, έχουμε χάσει τη θέση του αρχηγού – καθοδηγητή και ο “δύσκολος” σκύλος μας έχει πάρει αυτό το ρόλο. 

Ποια είναι τα σημάδια που παρεξηγούνται πιο συχνά ως αθώα ενώ δεν είναι;

Όπως και στην προηγούμενη παράγραφο έτσι και εδώ, είναι σημαντικό να επισημάνουμε πως μια συμπεριφορά δεν είναι από μόνη της επικίνδυνη και πρέπει να εξετάσουμε και όλους τους υπόλοιπους παράγοντες και μεταβλητές του πλαισίου. Για παράδειγμα το γρύλισμα κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, τις περισσότερες φορές, δηλώνει μια εξωτερίκευση του ενθουσιασμού του σκύλου μας. Το γρύλισμα όμως την ώρα που πλησιάζουμε το πιάτο του φαγητού του δεν μπορεί να δηλώνει ενθουσιασμό! 

Θα πρέπει να έχουμε πάντοτε στο μυαλό μας πως είναι άκρως σημαντικό να μπορούμε να χειριστούμε το σκύλο μας σε οποιαδήποτε κατάσταση και αν βρίσκεται. Αν δεν μπορούμε εμείς τότε μάλλον δεν θα μπορέσει κανείς άλλος να το κάνει για εμάς. Οπότε, το πρώτο σημάδι που δεν δίνεται βάση πιο συχνά είναι όταν ένας ιδιοκτήτης δεν μπορεί να θέσει υπό έλεγχο το σκύλο του και δικαιολογεί αυτή την εικόνα ψάχνοντας ελαφρυντικά. Ένα ακόμη σημάδι που συχνά παρεξηγείται με αυτό τον τρόπο είναι όταν ο σκύλος μας αρνείται να ακολουθήσει κάποιες φυσιολογικές καθημερινές οδηγίες. Συνήθως, αυτή η εικόνα συνοδεύεται με τις εξής φράσεις: “δεν ξέρω τι έπαθε”, “πρώτη φορά κάνει κάτι τέτοιο”, “είναι κουρασμένος ή πολύ χαρούμενος” κ.α. Αυτό μπορεί να σημαίνει δυο πράγματα, είτε ότι ο σκύλος μας δεν ξέρει τι του ζητάμε είτε ότι  δεν είναι πρόθυμος να το κάνει. 

Ποια είναι τα σημάδια που ενώ είναι αθώα συνήθως παρεξηγούνται ως επικίνδυνα; 

Σε αυτή την κατηγορία έχουμε όλες αυτές τις συμπεριφορές που βασίζονται σε γενετικές προδιαθέσεις του σκύλου μας που δυστυχώς κάποιοι ιδιοκτήτες αγνοούν. Όπως έχουμε πει πολλές φορές η επιλογή σκύλου θα πρέπει να βασίζεται στις ανάγκες που μπορούμε να εξυπηρετήσουμε λαμβάνοντας υπόψη τα πραγματικά χαρακτηριστικά του σκύλου και όχι αυτά που θα θέλαμε να έχει ή νομίζουμε ότι μπορούμε να διαμορφώσουμε. Οι έντονες συμπεριφορικές προδιαθέσεις που κρίνονται ακόμη και από επαγγελματίες ως προβληματικές, τις περισσότερες φορές βασίζονται στα γενετικά χαρακτηριστικά του σκύλου που επιλέξαμε και αν τις καταπιέσουμε “για να μην χάσουμε τον έλεγχο” μάλλον ήδη τον έχουμε χάσει, καθώς ο σκύλος μας εφόσον καταπιέζεται δεν θα μας εμπιστεύεται και θα απομακρυνθεί σιγά σιγά από εμάς. Σταδιακά με αυτή την προσέγγιση θα αποξενωθούμε και θα του δώσουμε τον τίτλο του “δύσκολου σκύλου”.

Σε πρακτικό επίπεδο, πώς θα καταφέρω να καθοδηγήσω το σκύλο μου για να μη χρειαστεί να λειτουργεί αυτόνομα;

Αν καταφέρουμε να ελέγξουμε τις τάσεις του σκύλου μας και να τις κατευθύνουμε σωστά θα έχουμε λύσει το μεγαλύτερο μέρος του προβλήματος. Αν ο σκύλος μας όμως μεγαλώνει έχοντας ανεξέλεγκτες ελευθερίες που δεν τις έχει κερδίσει μέσα από την εμπιστοσύνη μας, τότε θα διαμορφωθεί και θα εδραιωθεί μια κατάσταση που δεν θα μπορούμε να την διαχειριστούμε. 

Η δομή της καθημερινότητας του σκύλου μας θα πρέπει να καλύπτει τις ανάγκες του με τέτοιο τρόπο που δεν θα προσπαθεί να βρει μόνος του λύσεις στα “προβλήματά” του:

1. Το φαγητό. 

Θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο στο σκύλο μας πως τρώει με έναν συγκεκριμένο τρόπο και συγκεκριμένες ώρες. Η πιο σωστή διαδικασία εκμάθησης φαγητού είναι το να ταΐζουμε το σκύλο μας από το χέρι μας ή στο μπολ του, κάνοντας εκπαιδευτικές ασκήσεις. Με αυτό τον τρόπο, θα μπορέσει να καταλάβει πως η συνεργασία του μαζί μας είναι σημαντική. 

2. Το παιχνίδι. 

Στη διαδικασία παιχνιδιού πρέπει να καλύψουμε τις ανάγκες του με τέτοιο τρόπο ώστε ο σκύλος να μην έχει την τάση να ψάξει για κάτι παραπάνω ώστε να καλύψει αυτή την ανάγκη του. Θα πρέπει λοιπόν να κάνουμε ένα έντονο παιχνίδι, 2-3 φορές την ημέρα, έτσι ώστε να ξοδέψει την ενέργεια του και να  εκφράσει μια πιο ήρεμη συμπεριφορά. 

3. Η επαφή μας. 

Θα πρέπει να γνωρίζει ο σκύλος πως υπάρχουν στιγμές που θα απολαμβάνει την παρέα μας, ακολουθώντας τους κανόνες της ομάδας μας και στιγμές που θα πρέπει να περάσει μόνος του χωρίς αλληλεπίδραση. Αυτό εκτός από την ισορροπία στη σχέση μας θα δώσει και τον απαραίτητο χρόνο και χώρο στο σκύλο μας για να μάθει να ηρεμεί. 

4. Σωστή καθοδήγηση.

Με τις σωστές πληροφορίες και τη σωστή καθοδήγηση από έναν επαγγελματία θα καταφέρουμε να θέσουμε τα όρια που χρειάζεται ο σκύλος μας για να μπορέσει να είναι ευτυχισμένος και ισορροπημένος. Επίσης θα καταφέρουμε να μάθουμε το γιατί εμφανίζει συμπεριφορές που δεν μας αρέσουν, καθώς και τους τρόπους και τις τεχνικές για να αποφευχθούν ή να αντιμετωπιστούν μελλοντικά αυτές οι συμπεριφορές. 

Η σημασία της συμβίωσης στο σπίτι

Η εγκατάσταση ελέγχου και εμπιστοσύνης του σκύλου μας ξεκινούν από το σπίτι. 

Δεν θέλει ιδιαίτερες γνώσεις για να καταλάβει κάποιος πόσο σημαντικό είναι το να έχει τον έλεγχο του σκύλου του μέσα στο σπίτι. Αν στο χώρο μας, που περνάμε περισσότερες ώρες την ημέρα, συγκριτικά με τη βόλτα σε εξωτερικό περιβάλλον, δεν καταφέρνουμε να έχουμε το σκύλο μας ήρεμο και υπό έλεγχο, τότε τα πράγματα σίγουρα θα χειροτερέψουν στο εξωτερικό περιβάλλον όπου θα προσλαμβάνει ποικίλα και εντονότερα ερεθίσματα. Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες που ζουν με ένα σκύλο που εκφράζει προβληματικές συμπεριφορές, αγνοούν αυτές τις καταστάσεις μέσα στο σπίτι και προσπαθούν να λύσουν το πρόβλημα μόνο έξω από αυτό. 

Η εικόνα που έχει ο σκύλος μας για εμάς, καθορίζεται σε μεγάλο ποσοστό από αυτά που λαμβάνουν χώρα μέσα στο σπίτι. Άρα, αν δεν μπορούμε να τον πείσουμε πως είμαστε ικανοί αρχηγοί μέσα στο σπίτι μας, τότε έξω από αυτό δεν υπάρχει πιθανότητα να το καταφέρουμε. 

Τι μπορούμε λοιπόν να αποφύγουμε έτσι ώστε να υπάρχει μια μακροχρόνια ηρεμία στη σχέση μας;

1. Να  σταματήσει να κοιμάται στο κρεβάτι μας. Αυτή η κατάσταση δίνει στο σκύλο μας την εντύπωση πως μπορεί να καταφέρει πολλά περισσότερα από αυτά που του επιτρέπουμε. Αν ο σκύλος μας θεωρεί δεδομένο πως θα κοιμηθεί στο κρεβάτι μας, τότε μάλλον είναι ένα προνόμιο που δεν κέρδισε αλλά κατέκτησε μόνος του. 
2. Να μην παίρνει αυθαίρετες αποφάσεις σχετικά με το παιχνίδι. Αν παίζει ανεξέλεγκτα με ό,τι θέλει, τις ώρες που θέλει, πιέζοντας τους ανθρώπους να συμμετέχουν, τότε σίγουρα δεν σέβεται τις δικές μας ανάγκες. 
3. Να μην τον ταΐζουμε τροφές πέραν της δικής του. Αν απαιτεί να φάει από το φαγητό μας και αγνοεί το γεύμα του, τότε σίγουρα δεν έχει καταλάβει πως υπάρχει κάποια διαφορά ρόλων ανάμεσά μας. 
4. Να μην υποκύπτουμε όταν απαιτεί την προσοχή μας όλη την ώρα. Όταν λαμβάνει χώρα αυτή η συμπεριφορά το λάθος είναι δικό μας, καθώς αν ο σκύλος μας είχε αυτά που χρειάζεται στη ζωή του δεν θα μας ενοχλούσε χωρίς λόγο. Αυτή η ανταπόκρισή μας μπορεί να δώσει πολύ λάθος μηνύματα στο σκύλο μας. 

Ποιο είναι το μυστικό που χρειάζομαι για να μην έχω έναν “δύσκολο” σκύλο;

Μια λέξη με μεγάλη αξία: Εμπιστοσύνη. 

Η εμπιστοσύνη του σκύλου μας προς το πρόσωπό μας είναι το ήμισυ του παντός. Αν ο σκύλος μας δεν μας εμπιστεύεται δεν θα είναι και πρόθυμος να μας ακολουθήσει και να δεχθεί τις οδηγίες μας. Αν δεν μας εμπιστεύεται τότε δεν θα μπορεί να πιστέψει πως αυτό που του ζητάμε είναι και η λύση στο πρόβλημα του ή δεν θα μπορεί να νιώσει ασφάλεια κοντά μας και θα έχει πάντα την ανάγκη να βρει λύσεις μόνος του στα προβλήματα. 

Για να μας εμπιστευτεί ο σκύλος μας χρειάζεται γνώσεις, όρεξη και χρόνο ποιοτικής ενασχόλησης μαζί του. Όσο η σχέση μας βασίζεται στα απλά (συμβιώνουμε και κάνουμε και καμιά βόλτα), τόσο πιο δύσκολο θα είναι να πείσουμε το σκύλο μας ότι αξίζουμε τη θέση του αρχηγού. Πρέπει να εμπνέουμε το σκύλο μας και να του δείχνουμε το δρόμο κάθε φορά που νιώθει αμήχανα και είναι πιεσμένος, χωρίς όμως παράλληλα να σαμποτάρουμε την αυτοπεποίθησή του. Μέσα από την καθημερινή τριβή μας θα πρέπει να χτίσουμε μια σχέση που θα είναι πιο σημαντική από οτιδήποτε άλλο. Τα όρια που θα βάλουμε με  το σκύλο μας, θα πρέπει να τα σεβόμαστε και να τα κατανούμε εκατέρωθεν. Η ουσία της εκπαίδευσης ενός σκύλου δεν είναι οι ασκήσεις αλλά η βαθειά επικοινωνία σε σημείο που θα αναπτυχθεί μια σχέση αξιολάτρευτη και αξιοζήλευτη.

Καταρρίπτοντας τον μύθο του «δύσκολου σκύλου»

Ο χαρακτηρισμός του “δύσκολου σκύλου” θα δοθεί τις περισσότερες φορές από ανθρώπους που δεν έχουν γνώσεις ή δεν θέλουν να ασχοληθούν με το σκύλο τους. Το ευχάριστο είναι πως αν το «δύσκολο κουτάβι» ξεκινήσει νωρίς μια σωστή διαδικασία εκπαίδευσης δεν θα γίνει «δύσκολος σκύλος». Η αξία της σχέσης ενός ανθρώπου με το σκύλο του βασίζεται στην αμοιβαία κατανόηση και στη διαδικασία που θα ακολουθηθεί ώστε να μπορέσουν να μάθουν και να δεχθούν ο ένας τις ανάγκες του άλλου. Τελικά, το να ζεις με έναν σκύλο δεν είναι τόσο εύκολο όσο μπορεί να παρουσιάζεται αρκετές φορές στα Μ.Μ.Ε., καθώς η σχέση αυτή απαιτεί θυσίες και καθημερινή προσπάθεια, μια προσπάθεια με μια τεράστια ανταμοιβή! 

Balanced Dog Training Team

Τι είναι το crate; 

Το crate είναι ένα πλαστικό ή σιδερένιο πτυσσόμενο κλουβί το οποίο έχει αρκετό χώρο για τον σκύλο έτσι ώστε να μπορεί να ξαπλώνει, να στέκεται όρθιος καθώς και να κινείται μέσα σε αυτό. Είναι ουσιαστικά η φώλια του και ο χώρος στον οποίο μπορεί να βρει ηρεμία. Είναι ο χώρος στον οποίο θα πρέπει να βρίσκεται ο σκύλος όταν δεν μπορεί κάποιος να τον επιτηρεί. Ο σκοπός του crate είναι να περιορίσει χωρικά τον σκύλο:

• για την ασφάλεια του, 
• για εκπαιδευτικούς σκοπούς,
• για την αποφυγή καταστροφικών συμπεριφορών, 
• για την μετακίνησή του κατά τη διάρκεια των ταξιδιών.

Η σημαντικότητα της χρήσης του crate

Ο σκύλος βιολογικά έχει την ανάγκη της φωλιάς. Το crate μπορεί να αποτελεί για το σκύλο ένα σημείο στο σπίτι για να ηρεμεί όταν είναι κουρασμένος και χρειάζεται χώρο καθώς και χρόνο για να χαλαρώσει. Αν και πολλοί ιδιοκτήτες μπορεί να νιώθουν ενοχές σχετικά με την διαδικασία της εκμάθησης του crate, ο περιορισμένος χώρος δημιουργεί ένα πραγματικό καταφύγιο για το σκύλο. Παράλληλα, μέσα στο crate o σκύλος μαθαίνει να βρίσκει ηρεμία όταν στο περιβάλλον υπάρχει δραστηριότητα. Με αυτό τον τρόπο χτίζει σιγά σιγά τον αυτοέλεγχό του.  

Η χρήση του crate από την κουταβίσια ηλικία

Όταν έχουμε να κάνουμε με κουτάβια, το crate είναι ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία για την διαχείριση τους μέσα στο σπίτι. Με αυτόν τον τρόπο μαθαίνετε στο κουτάβι ότι η ελευθερία είναι προνόμιο καθώς και ότι κερδίζει περισσότερες ελευθερίες όσο η συμπεριφορά του γίνεται καλύτερη και πιο σταθερή. 

Το να έχει την απόλυτη ελευθερία ένα κουτάβι στο σπίτι, του δίνει την δυνατότητα να πάρει παρορμητικά λάθος αποφάσεις. Για αυτό το λόγο καλό είναι τα κουτάβια να περιορίζονται σε crate όποτε κοιμόμαστε, όποτε λείπουμε από το σπίτι ή όποτε δεν μπορούμε να ασχοληθούμε ενεργά μαζί τους και να ελέγχουμε την συμπεριφορά τους. 

Επίσης το να μάθει ο σκύλος να παραμένει ήρεμος στο crate έχει ως συνέπεια το να μην εκτελέσει προβληματικές συμπεριφορές όταν απουσιάζετε. Με αυτόν τον τρόπο προλαμβάνετε κακές συμπεριφορές και δεν υπάρχει ο κίνδυνος να αντιδράτε αφού έχουν συμβεί. 

Το crate ως εργαλείο για την εκμάθηση της τουαλέτας

Αξίζει να σημειωθεί πως οι περισσότερες μέθοδοι εκπαίδευσης για την εκμάθηση της τουαλέτας έχουν στο πρόγραμμα τους την χρήση του crate. Στους σκύλους δεν αρέσει να κοιμούνται σε λερωμένη φωλιά, για αυτό το λόγο ένα crate στο κατάλληλο μέγεθος είναι πολύ χρήσιμο για να σας βοηθήσει να μάθετε στο σκύλο σας να ελέγχει την ανάγκη του για τουαλέτα. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι τα κουτάβια δυσκολεύονται να κρατάνε την ανάγκη τους για μεγάλο χρονικό διάστημα και συνεπώς αν είναι κάτω από 6 μηνών η παραμονή τους στο crate δεν πρέπει να ξεπερνάει τις 3-4 ώρες. Βέβαια κάθε σκύλος είναι διαφορετικός, οπότε καλό θα ήταν να παρακολουθείτε την συμπεριφορά του και μέσα σε μερικές εβδομάδες να καταλάβετε ποια είναι τα προσωπικά όρια του κουταβιού σας.

Ο ρόλος του crate ως μέσο μάθησης του ασφαλούς περιορισμού ενός σκύλου 

Είναι πολύ χρήσιμο ο σκύλος σας να μπορεί να ξαπλώνει ήρεμος τις ώρες που εσείς δεν μπορείτε να τον επιτηρείτε. Μπορεί να χρειάζεται να μαγειρέψετε ή να πρέπει να κάνετε κάποια εργασία στο σπίτι και ενδεχομένως να είναι επικίνδυνο για τον σκύλο να κυκλοφορεί ελεύθερος. Ίσως έχετε επισκέπτες που για κάποιο λόγο δεν θέλουν ή δεν μπορούν να έρθουν σε επαφή με τον σκύλο σας. Το να μπορείτε να τον περιορίζετε και να είναι ήσυχος και ήρεμος θα σας βγάζει από πολλές καταστάσεις οι οποίες θα ήταν για εσάς αλλά και για τον σκύλο στρεσογόνες.

Σκεφτείτε πως βάζοντας τον σκύλο στο crate κάθε φορά που έρχονται επισκέψεις στο σπίτι βοηθάει να αποτρέψετε πολλές προβληματικές συμπεριφορές όπως:

1. Το να γαβγίζει στην πόρτα.
2. Το να πηδάει πάνω στους καλεσμένους.
3. Το να προσπαθεί να φύγει από το σπίτι την ώρα που μπαίνουν καλεσμένοι. 

Η εκμάθηση του crate αποτρέπει το άγχος αποχωρισμού

Η εκμάθηση του crate αποτρέπει την δημιουργία άγχους αποχωρισμού. Όταν διαλέγετε κάποιες ώρες της ημέρας να απομονώνετε τον σκύλο σας, εκείνος όταν φύγετε από το σπίτι δεν θα αγχωθεί και δεν θα γαβγίζει για όσες ώρες λείπετε. Είναι χρήσιμο να περνάτε χρόνο μακριά από τον σκύλο σας, ακόμη και όταν βρίσκεστε στο σπίτι. Η καλύτερη στιγμή να το κάνετε αυτό είναι μετά από κάποια εκπαιδευτική προπόνηση. Το crate δίνει χώρο στο σκύλο να αφομοιώσει τις πληροφορίες της εκπαιδευτικής διαδικασίας που μόλις εκτέλεσε και να χαλαρώσει.

Η σημαντικότητα της συμβίωσης μέσα στο σπίτι και ο ρόλος του crate

Επειδή ο σκύλος είναι πολύ κοινωνικό πλάσμα, είναι σημαντικό να βρίσκεται στο εσωτερικό μέρος του σπιτιού (και όχι π.χ. σε κάποιο μπαλκόνι ή αυλή) στις περισσότερες περιπτώσεις, ακόμη και όταν δεν είστε σπίτι ή κοιμάστε και δεν μπορείτε να συναναστραφείτε μαζί του. Ο σκύλος πρέπει να νιώθει μέλος της ομάδας. Η αίσθηση ότι ανήκει στην ομάδα έρχεται από την δυνατότητα του να είναι μαζί με την ομάδα στις οικογενειακές δραστηριότητες και να ζει μέσα στο σπίτι ακόμη και όταν η οικογένεια λείπει. Το crate σας δίνει την δυνατότητα να αφήνετε τον σκύλο μέσα στο σπίτι όταν λείπετε. Αν αφήνετε τον σκύλο να περνάει πολλές ώρες στην αυλή, είναι πολύ πιθανό να αρχίσει να εκδηλώνει προβληματικές συμπεριφορές όπως γαύγισμα, σκάψιμο, να πηδάει πάνω στην περίφραξη του σπιτιού και να καταστρέφει πράγματα με το στόμα του. Αυτά τα προβλήματα μπορούν να αποφευχθούν κρατώντας τον σκύλο εντός της οικεία σας και  δίνοντας του χώρο να γίνει πραγματικό μέλος της οικογένειας.   

Η διάρκεια παραμονής στο crate για έναν ενήλικα σκύλο

Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία σκύλοι, μπορούν να παραμείνουν στο crate πολύ περισσότερο χρόνο, σε σχέση τα νεαρά σκυλιά με μεγαλύτερη ενεργεία, θέλει μεγάλη προσοχή! Ειδικότερα θα πρέπει να φροντίζετε τα σκυλιά αυτά να είναι εκτός crate αρκετές ώρες την ημέρα  και να ασκούνται σωματικά και πνευματικά έχοντας πάντα υπόψιν την ηλικία, καθώς και το ταπεραμέντο της κάθε φυλής. Πολλά ενήλικα σκυλιά μπορούν να καταφέρουν να παραμείνουν ήρεμα στο crate τις ώρες που λείπει ο ιδιοκτήτης στην δουλειά, δεν θα πρέπει να γίνεται κατάχρηση όμως του crate καθώς έτσι μπορεί να δημιουργηθούν προβληματικές συμπεριφορές. Είναι σημαντικό  λοιπόν να αναφέρουμε πως εξαιρώντας τις ώρες του ύπνου, το ιδανικό θα είναι ο σκύλος μας να μην ξεπερνάει τις 5-6 ώρες συνεχόμενης παραμονής του μέσα στο crate. 

Καταστάσεις κατά τις οποίες βοηθάει η εκμάθηση του crate

Η εκμάθηση του crate βοηθάει στο να διατηρήσουμε τον σκύλο μας ήρεμο και ασφαλή σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης όπως:

α) Σε περιπτώσεις που ο σκύλος θα πρέπει να μείνει κάποιες μέρες σε crate μετά από κάποιο χειρουργείο ή να νοσηλευτεί σε κάποια κλινική, καθώς εντός του crate θα νιώθει ότι βρίσκεται σε ένα οικείο περιβάλλον.

β) Κάνει πιο εύκολη και πιο ασφαλή την μετακίνηση με το αυτοκίνητο καθώς παρέχει χώρο για τον σκύλο να ξαπλώσει άνετα και να είναι ήρεμος κατά την διάρκεια του ταξιδιού χωρίς να αποσπά την προσοχή του οδηγού.

γ) Αποτελεί την μοναδική λύση εάν πρέπει να ταξιδέψετε με αεροπλάνο.

δ) Σε μεγαλύτερη ηλικία, όταν ο σκύλος αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας, το crate του παρέχει ένα άνετο μέρος για να ξεκουραστεί και κάνει την μεταφορά του στον κτηνίατρο πιο άνετη και εύκολη. 

ε) Δημιουργεί ένα ασφαλές μέρος για τα μεγαλύτερα σκυλιά, ειδικά αν ζουν σε κάποιο περιβάλλον στον οποίο μένουν παιδιά ή αλλά κατοικίδια. 

Αποφυγή της υπερβολικής χρήσης του crate

Η υπερβολική χρήση του crate θα πρέπει να αποφευχθεί, καθώς υπονομεύει την εκπαιδευτική του χρησιμότητα!

 Για παράδειγμα, αν ο σκύλος σας παραμείνει περισσότερο χρόνο από ότι πρέπει στο crate και δεν μπορέσει να κρατήσει την ανάγκη του, με αποτέλεσμα να την κάνει μέσα στο crate, αυτό θα οδηγήσει στο να επαναλαμβάνονται παρόμοια ατυχήματα και ίσως γενικευθεί και σε αλλά σημεία του σπιτιού. Παράλληλα, παραμένοντας υπερβολικά πολλές ώρες στο crate, ο σκύλος αρχίζει να το θεωρεί ως μια άσχημη εμπειρία, με αποτέλεσμα αφενός να δυσκολεύεται να εισέλθει σε αυτό όποτε χρειάζεται και αφετέρου να μην μπορεί να βρει ηρεμία και χαλαρότητα μέσα σε αυτό.

Συμπερασματικά, στο άρθρο αυτό γίνεται κατανοητό ότι το crate και ο περιορισμός αποτελούν εξαιρετικά χρήσιμα στοιχεία στην ζωή ενός σκύλου που του παρέχουν ασφάλεια και ψυχική ηρεμία. Φυσικά, για την σωστή ένταξη του crate στη ζωή του σκύλου, χωρίς να δημιουργηθούν προβλήματα, απαιτείται η κατάλληλη εκπαίδευση ιδιοκτήτη και σκύλου, καθώς και η άριστη διαχείριση – χειρισμός από τη πλευρά του ιδιοκτήτη!

Balanced Dog Training Team

1. Η σημαντικότητα της πειθαρχίας στη ζωή ενός σκύλου

Τα σκυλιά είναι πλάσματα που χρειάζονται πειθαρχία καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Από την πρώτη κιόλας ημέρα που θα έρθει ο σκύλος στο σπίτι, πρέπει να διαχειριστούμε σωστά και με πειθαρχία συγκεκριμένα πράγματα στην κοινή μας καθημερινότητα. Τα σημαντικότερα από αυτά είναι η θέσπιση ορίων και κανόνων, το φαγητό, το παιχνίδι, ο περίπατος, η φωλιά, και η συναναστροφή μεταξύ σκύλου και κηδεμόνα.

2. Η σημαντικότητα της θέσπισης ορίων και κανόνων στο σκύλο

Η ορθότερη εκπαιδευτική προσέγγιση βασίζεται στην ανάπτυξη μιας ισορροπημένης σχέσης από την αρχή της συμβίωσης μας με το σκύλο. Θα πρέπει να τεθούν από τους πρώτους μήνες της ζωής ενός σκύλου όρια και κανόνες χωρίς να ασκηθεί καμία μορφή βίας. Με τον τρόπο αυτό, κηδεμόνας και σκύλος γίνονται μια ομάδα που επικοινωνούν, εμπιστεύονται και σέβονται ο ένας τον άλλο εξασφαλίζοντας παράλληλα μια αρμονική συμβίωση.

 3. Το φαγητό ως μέσο επιβράβευσης σωστών συμπεριφορών και αύξησης του κίνητρου για συνεργασία μεταξύ σκύλου και ιδιοκτήτη

Το φαγητό είναι ένα πολύ καλό μέσο επιβράβευσης. Θα ήταν συνεπώς ιδιαίτερα βοηθητικό κατά την εκπαιδευτική διαδικασία να χρησιμοποιήσουμε όλη την ποσότητα φαγητού που αναλογεί στο σκύλο μας ανά ημέρα. Δηλαδή όταν του διδάσκουμε ασκήσεις υπακοής, ασκήσεις προσοχής, και ασκήσεις αύξησης αυτοπεποίθησης, επιβραβεύουμε το σκύλο μας με τροφή κάθε φορά που συνεργάζεται μαζί μας εκτελώντας σωστά μια άσκηση. Με αυτόν τον τρόπο δείχνουμε ότι αναγνωρίζουμε τις σωστές συμπεριφορές του σκύλου, τις ενισχύουμε και παράλληλα αυξάνουμε και το κίνητρο του για ενασχόληση μαζί μας.

 4. Το παιχνίδι ως μέσο πνευματικής και σωματικής εκτόνωσης για τον σκύλο

Το παιχνίδι καλύπτει άμεσα εκτός από την σωματική και την πνευματική εκτόνωση του σκύλου μας. Η πνευματική εκτόνωση επιτυγχάνεται όταν παίζουμε παιχνίδια με το σκύλο μας που αποτελούνται από συγκεκριμένους κανόνες, που βασίζονται στην μεταξύ μας συνεργασία και καλύπτουν τις ανάγκες του. Έτσι, ο σκύλος δεν κυνηγάει απλά ένα μπαλάκι αλλά έχει στο μυαλό του να εμπλακεί σε μια μεγαλύτερη διαδικασία με βαθύτερο νόημα που θα τον διδάξει κάτι παραπάνω. Φυσικά, αυτός ο τρόπος παιχνιδιού γεμίζει τον σκύλο με χαρά και ευεξία και έχει σημαντικά οφέλη για αυτόν, καθώς και για την μεταξύ μας σχέση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι την ώρα του παιχνιδιού, πρέπει να τηρούμε τους κανόνες ασφαλείας και για εμάς αλλά και για το σκύλο μας ώστε να αποφύγουμε πιθανούς τραυματισμούς ή πρόκληση στρεσογόνων καταστάσεων. Επίσης είναι σημαντικό το παιχνίδι να μην συνοδεύεται από φωνές και επιπλήξεις. Παράλληλα, είναι απαγορευτικό κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας να δώσουμε ένα παιχνίδι στο σκύλο μας και να τον αφήσουμε να παίζει μόνος του και φυσικά δεν θα πρέπει να τον αφήνουμε να παίζει με οτιδήποτε αντικείμενο βρει μπροστά του.

5. Η σημαντικότητα της ακολουθίας ενός μοτίβου στους περίπατους με τον σκύλο

Ο περίπατος που περιλαμβάνει και την τουαλέτα, πρέπει να πραγματοποιείται σε συγκεκριμένο μοτίβο και με σωστή δομή ώστε στο χρόνο που αφιερώνουμε στο σκύλο μας, να καλύπτουμε τις ανάγκες του και έτσι να είναι πλήρης. Σύμφωνα με όσα αναφέραμε μέχρι τώρα, οι περισσότερες βόλτες καλό θα είναι να έχουν εκπαιδευτικό χαρακτήρα, μέχρι να φτάσουμε σε ένα καλό επίπεδο σε υπακοή και συμπεριφορά. Σημαντικό είναι την ώρα της βόλτας να υπάρχει πάντα ο έλεγχος και να αποσπάται όσο το δυνατόν λιγότερο η προσοχή του σκύλου από εμάς. Όταν μπορέσει να είναι αρκετά συνεργάσιμος μαζί μας, τότε του δίνουμε χρόνο να μυρίσει, να εξερευνήσει και να συλλέξει τις πληροφορίες που θέλει από το περιβάλλον. Άλλωστε, για εκείνον αυτός είναι και ο σκοπός της βόλτας.

6. Η αναγκαιότητα της φωλιάς στην ισορροπία του σκύλου

Η φωλιά παίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο για την ισορροπημένη ζωή ενός σκύλου. Βασικά λοιπόν εργαλεία που χρησιμοποιούνται στην εκπαίδευση σκύλων για την κάλυψη της ανάγκης της φωλιάς είναι τα μεταλλικά crate ή τα πλαστικά box μεταφοράς. Αυτά τα εργαλεία έχουν τα εξής οφέλη:

α) Καλύπτουν την ανάγκη του σκύλου για φωλιά.

β) Βοηθούν τον σκύλο να μάθει να καλλιεργεί την ηρεμία του μέσα στο σπίτι.

γ) Μαθαίνει εύκολα να μένει μόνος.

δ) Του παρέχουν ασφάλεια.

ε) Τον βοηθούν να ξεφορτωθεί τον εκνευρισμό που έχει λόγω κούρασης μετά τις βόλτες και βοηθάει να αφομοιώσει τις πληροφορίες που του έχουμε δώσει εκπαιδευτικά.

στ) Τέλος, το κυριότερο είναι ότι βγάζουν τον σκύλο από τη διαδικασία να δημιουργήσει μόνος του τη φωλιά σε οποιοδήποτε σημείο του σπιτιού. Εάν συνέβαινε αυτό, θα είχαμε ως αποτέλεσμα κάποια στιγμή να χρειαστεί να υπερασπιστεί με τον δικό του τρόπο το σημείο που έχει επιλέξει ως φωλιά ο σκύλος και να αναπτύξει έτσι μη επιθυμητές συμπεριφορές.

Γίνεται αντιληπτό λοιπόν, ότι με τη φωλιά ξεκαθαρίζουμε στο μυαλό του σκύλου τα όρια και τους κανόνες που έχουμε θεσπίσει εντός του σπιτιού και του περνάμε παράλληλα το αίσθημα ηρεμίας.

7. Η ανάγκη του σκύλου για συναναστροφή και η σωστή πλαισίωση της

Ο σκύλος είναι ένα ον που έχει ανάγκη για επαφή και μέσω της εκπλήρωσης αυτής της ανάγκης αισθάνεται ευτυχισμένος! Είναι λοιπόν ζωτικής σημασίας για το σκύλο το να μπορεί να συναναστρέφεται με εμάς που μας θεωρεί ομάδα του. Προσοχή όμως, η ανεξέλεγκτη επαφή με το σκύλο μας εντός σπιτιού, θα τον οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι μπορεί να αποκτήσει ότι θέλει χωρίς να δουλέψει για να το κερδίσει, πράγμα που έχει ως αποτέλεσμα να αρχίσει να μας θεωρεί δεδομένους. Έτσι, όταν βρισκόμαστε σε εξωτερικό περιβάλλον, ο σκύλος θα είναι περισσότερο πρόθυμος να συναναστραφεί με οποιονδήποτε άλλον παρά με εμάς. Τα όρια και οι κανόνες είναι φυσικό ότι θα πρέπει να εφαρμοστούν και σε αυτό το κομμάτι. Επιπρόσθετα, η επαφή με το σκύλο πρέπει να υπάρχει και κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης αλλά και του παιχνιδιού με τη μορφή χαδιών (μόνο όταν ο σκύλος είναι ήρεμος και δεν απαιτεί την προσοχή μας).

Η Επιλογή του σκύλου που θα έρθει στην ζωή μας: Μια σημαντική απόφαση 

Πριν ολοκληρώσουμε το άρθρο θα θέλαμε να πάμε ένα βήμα πίσω από αυτό της κάλυψης των βασικών αναγκών του σκύλου. Το βήμα της επιλογής του σκύλου θα επηρεάσει καθοριστικά την καθημερινή ζωή και την ευτυχία του σκύλου αλλά και τη δική μας.

Η φυλή λοιπόν, τα γενετικά χαρακτηριστικά και ο χαρακτήρας του σκύλου μας είναι σημαντικό να συμβαδίζουν με τις δυνατότητες, την εμπειρία και την καθημερινότητα μας. Παραδείγματος χάριν, πολύ δραστήρια σκυλιά απαιτούν πολλές ώρες ενασχόλησης από τον ιδιοκτήτη τους, ιδιαίτερες εκπαιδευτικές απαιτήσεις και θέσπιση αυστηρών ορίων στη μεταξύ τους σχέση.

Τι γίνεται λοιπόν αν κάνουμε την λάθος επιλογή σκύλου σε σχέση με τα δεδομένα και τις δυνατότητες μας και διαλέξουμε ένα σκύλο απλά επειδή μας αρέσει οπτικά και μόνο; Σε αυτή την περίπτωση κινδυνεύουμε να βρούμε μπροστά μας προβλήματα συμπεριφοράς τα οποία με τη σειρά τους οδηγούν φυσικά σε δυστυχισμένους σκύλος και ιδιοκτήτες.

Εν κατακλείδι, ποιότητα, πειθαρχία, συνέπεια και σωστή συναναστροφή είναι τα στοιχεία που εξασφαλίζουν την χαρά και την ισορροπία στη ζωή του σκύλου μας. Κάθε σκύλος είναι διαφορετικός και χρήζει διαφορετικής προσέγγισης στην κάλυψη των αναγκών του. Η εκπαιδευτική διαδικασία στη ζωή του σκύλου είναι βασικός παράγοντας ευτυχίας καθώς όλοι οι σκύλοι διψούν για μάθηση. Με τη σωστή καθοδήγηση λοιπόν από έναν εκπαιδευτή, τη συνέπεια στην εκπαίδευση και όλα όσα προαναφέραμε, θα πετύχουμε την άρτια επικοινωνία με το σκύλο μας, μια ισορροπημένη συμπεριφορά και την ανατροφή ενός ευτυχισμένου σκύλου! 

Μην ξεχνάτε, όπως συνηθίζουμε να λέμε, ένας σκύλος είναι πραγματικά ευτυχισμένος όταν έχει ισορροπία στη ζωή του!

Balanced Dog Training Team

Ποιες είναι οι προσδοκίες που έχουν οι περισσότεροι άνθρωποι που πρόκειται να υιοθετήσουν ένα σκύλο;

Η πρώτη πιθανή σκέψη που θα κάνει ένας μελλοντικός ιδιοκτήτης σκύλου είναι ότι η σχέση του με τον σκύλο που θα υιοθετήσει θα είναι ιδανική. Ιδανική ως προς τα δικά του δεδομένα φυσικά και αυτό είναι υποκειμενικό. Θα σκέφτεται ότι ο σκύλος θα τον αγαπάει, ότι θα δέχεται τα χάδια του και ότι θα είναι υπάκουος και απόλυτα πρόθυμος να ακολουθήσει κάθε του απαίτηση στην καθημερινότητα τους. Θα σκέφτεται πως τίποτα δεν θα είναι σημαντικότερο από εκείνον για το σκύλο του, πως τα άλλα ζώα και οι άλλοι άνθρωποι θα έχουν μικρότερη σημασία για εκείνον από ότι αυτός.

Τι συμβαίνει όταν τελικά έρχεται ο σκύλος στη ζωή τους;

Όταν τελικά έρχεται ο σκύλος στη ζωή τους παθαίνουν ένα μικρό σοκ, καθώς δεν πίστευαν πως ένα κουτάβι μπορεί να είναι τόσο απαιτητικό σε σχέση με το χρόνο που πρέπει να αφιερώσουν και την εμπειρία που διαθέτουν. Είναι συνήθως όμως υπομονετικοί και πιστεύουν πως μεγαλώνοντας αυτό θα αλλάξει. Στη συνέχεια, με τον ερχομό της εφηβείας του σκύλου αρχίζουν να προβληματίζονται… «Γιατί δεν είναι όλα όπως τα είχαν φανταστεί; Γιατί ο σκύλος τους δεν είναι υπάκουος; Γιατί κάνει ζημιές; Γιατί όταν βγαίνουν βόλτα ασχολείται με οτιδήποτε άλλο εκτός από αυτούς;». Αρχίζουν σιγά σιγά τα προβλήματα, οι αντιδράσεις, ενεργοποιούνται ουσιαστικά τα ένστικτα του σκύλου. Εν συνεχεία, ο καιρός περνάει και ο σκύλος μεγαλώνει και ενηλικιώνεται. Πλέον έχει αναπτύξει σταθερές εδραιωμένες συμπεριφορές. Συμπεριφορές που στις περισσότερες περιπτώσεις οι ιδιοκτήτες ούτε είχαν φανταστεί, ούτε ήθελαν να έχει ο σκύλος τους. Προβληματικές συμπεριφορές που καθιστούν την συμβίωση τους κάθε άλλο παρά ιδανική, και δεν έχουν σε καμία περίπτωση σχέση με το πώς φανταζόντουσαν τον δικό τους σκύλο.

Γιατί όμως δημιουργήθηκαν αυτές οι συμπεριφορές και συνεπώς αυτά τα προβλήματα στην συμβίωση; Σε ποιες αιτίες τι οφείλονται; Θα μπορούσαν άραγε να είχαν αποφευχθεί; Υπάρχει κάτι που μπορούν να κάνουν για να βελτιώσουν τα προβλήματα τους και κατ’ επέκταση την μεταξύ τους σχέση; Ας δούμε μαζί τι πραγματικά συμβαίνει…

Μια από τις βασικότερες αιτίες ανάπτυξης προβληματικής συμπεριφοράς είναι η λάθος διαχείριση σε σχέση με τον χαρακτήρα και τη γενετική προδιάθεση του σκύλου

Ένα από τα πιο συχνά προβλήματα που θα συναντήσουμε στην εκπαίδευση σκύλων, το οποίο και οδηγεί στα προαναφερθέντα προβλήματα, είναι η λάθος διαχείριση που έχουν ορισμένοι ιδιοκτήτες προς το σκύλο τους σε συνάρτηση με το χαρακτήρα του.

Παρατηρούμε ότι αρκετοί ιδιοκτήτες σκύλων, δεν είναι σε θέση να ελέγξουν τα συναισθήματα τους και έχουν μια διαστρεβλωμένη εικόνα για το ποιος είναι πραγματικά ο χαρακτήρας και οι ανάγκες του σκύλου τους. Το αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι ότι συμπεριφέρονται στο σκύλο τους με βάση το πως θα ήθελαν να είναι και όχι όπως πραγματικά είναι. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα όρια που θα τεθούν στη ζωή αυτού του σκύλου, να μην είναι τα απαιτούμενα, η διαχείριση του να είναι λανθασμένη και οι πραγματικές του ανάγκες του να μην καλύπτονται.

Τι σημαίνει ο όρος διαχείριση στην εκπαίδευση σκύλων;

Με τον όρο διαχείριση, εννοούμε όλες τις αντιδράσεις που έχει ή δεν έχει ένας ιδιοκτήτης όταν ο σκύλος του εκτελεί ενέργειες. Επίσης με την έννοια διαχείριση εννοούμε τον τρόπο (τεχνική) αντιμετώπισης συμπεριφορών που χρησιμοποιεί. Η σωστή διαχείριση χαρακτηρίζεται από την ισορροπημένη διαμόρφωση της καθημερινότητας, τις ελευθερίες και τους περιορισμούς που πρέπει να θέσει ο κηδεμόνας με γνώμονα τον χαρακτήρα και τις ανάγκες που έχει ο σκύλος του.

Επιπροσθέτως, στα πλαίσια της διαχείρισης εντάσσεται και όλο το φάσμα της εφαρμογής του προγράμματος του σκύλου στην καθημερινότητα του αλλά με τρόπο τέτοιο που θα αφήνει μηδενικά έως ελάχιστα περιθώρια για να αναπτυχθεί ή να επανεμφανιστεί μια προβληματική συμπεριφορά. 

Ας αναφέρουμε σε αυτό το σημείο μερικά από τα συχνότερα παραδείγματα λάθος διαχείρισης έτσι ώστε να αντιληφθείτε πλήρως τον όρο:

1. Όταν ο σκύλος μας γαβγίζει και μας ενοχλεί αλλά εμείς τον χαϊδεύουμε.
2. Όταν ο σκύλος μας ανεβαίνει στο τραπέζι την ώρα που τρώμε, διαχειριζόμαστε λάθος την κατάσταση καθώς έχουμε αφήσει το περιθώριο στο σκύλο να εκτελέσει την συγκεκριμένη συμπεριφορά χωρίς να του έχουν τεθεί όρια και κανόνες.
3. Αν ο σκύλος μας έχει ανάγκη από άσκηση και δεν του την παρέχουμε, διαχειριζόμαστε με λάθος τρόπο την ενέργεια που θα πρέπει να εκτονώσει. 
4. Ακόμη, εάν ο σκύλος μας ανήκει στις δυναμικές φυλές και του δίνουμε ανεξέλεγκτες ελευθερίες, χωρίς να τον έχουμε εκπαιδεύσει, διαχειριζόμαστε λάθος την φύση του.

Ποια είναι λοιπόν η κατάλληλη προσέγγιση στη διαχείριση ενός σκύλου;

Πρέπει να καταλάβουμε εξετάζοντας όλα τα παραπάνω πως ο τρόπος διαχείρισής μας απέναντι σε ένα σκύλο θα πρέπει να είναι ανάλογος των αναγκών και των χαρακτηριστικών του και όχι ανάλογος του προτύπου και τον προσδοκιών που έχουμε εμείς στο μυαλό μας για αυτόν. Θα πρέπει να δεχθούμε πως η θέσπιση ορίων και κανονισμών είναι αναγκαίο κομμάτι της ομαλής συμβίωσης με ένα ζώο. Αν  για παράδειγμα διαχειριζόμαστε ένα σκύλο της φυλής των Pit Bull σαν Yorkshire Terrier  αλλά και το αντίστροφο, η αποτυχία πρέπει να θεωρείται δεδομένη και δεν οφείλεται στο σκύλο μας.

Πως όμως θα καταλάβουμε ποιες είναι οι ανάγκες και οι απαιτήσεις ενός σκύλου και συνεπώς η κατάλληλη διαχείριση για αυτόν;

Με τη βοήθεια του εκπαιδευτή θα μπορέσουμε να μάθουμε ποια είναι η κατάλληλη διαχείριση για το σκύλο μας. Ο εκπαιδευτής, χάρη στις γνώσεις και την εμπειρία του, είναι σε θέση να μας καθοδηγήσει για το πως θα πρέπει να διαχειριστούμε το σκύλο μας. Λαμβάνοντας υπόψιν τα γενετικά χαρακτηριστικά και τον χαρακτήρα του σκύλου σας, θα δημιουργήσει ένα πρόγραμμα διαχείρισης και ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης ειδικά για εσάς και τον σκύλο σας με στόχο την αρμονική συμβίωση σας αλλά και την ευζωία του σκύλου. Στην αντιμετώπιση και διόρθωση προβλημάτων συμπεριφοράς ενός σκύλου, όλα ξεκινούν και τελειώνουν στον ιδιοκτήτη. Στόχος σε αυτή την συνθήκη είναι ο κηδεμόνας με την βοήθεια του εκπαιδευτή να μπορέσει να αντιληφθεί ποιος είναι πραγματικά ο σκύλος του και ποιος ο τρόπος διαχείρισης που θα πρέπει να υιοθετήσει για να λύσει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει.

Ποιο είναι το μυστικό για να αναθρέψει κάποιος τον σκύλο των ονείρων του;

Υπάρχει μια αλληλουχία πραγμάτων που οδηγούν στη σωστή ανατροφή ενός σκύλου και στη δημιουργία μιας ανιδιοτελούς σχέσης εμπιστοσύνης και αλληλοσεβασμού μεταξύ ιδιοκτήτη και σκύλου. Ας πάρουμε τα πράγματα όμως ένα ένα, με τη σειρά.  

1. Η κατάλληλη επιλογή σκύλου

Η επιλογή ενός σκύλου στη ζωή μας θα πρέπει να γίνει συνειδητά, υπολογίζοντας το χαρακτήρα του, τα χαρακτηριστικά της φυλής του, τις απαιτήσεις του, καθώς και τις δικές μας προσδοκίες. Αν θέλουμε ένα σκύλο φύλακα και προστάτη, καχύποπτο με τους ξένους και απρόθυμο για συναναστροφές με άλλα ζώα δεν πρέπει να υιοθετήσουμε  π.χ. ένα Golden Retriever και να το διαχειριστούμε σαν να είναι Doberman. Ακολουθώντας αυτήν την πρακτική είναι λογικό να απογοητευθούμε καθώς η φυλή που διαλέξαμε δεν είναι κατάλληλη για την εργασία που θέλουμε. Παράλληλα λόγω της λανθασμένης διαχείρισης ο σκύλος θα αναπτύξει εν καιρό μια προβληματική συμπεριφορά και σταδιακά θα χαθεί το σημείο επαφής και επικοινωνίας μαζί του. 

2. Η ισορροπημένη διαχείριση

Μέσω ενός σωστού προγράμματος διαχείρισης και θέσπισης κανόνων και ορίων θα καταφέρουμε να έχουμε μια ιδανική συμβίωση και έναν ευτυχισμένο σκύλο. Εάν διαχειριζόμαστε το σκύλο μας με γνώμονα την γενετική του προδιάθεση, τον χαρακτήρα του και τις ανάγκες του η επιτυχία είναι δεδομένη. Υιοθετώντας π.χ. ένα Doberman και εκπαιδεύοντας το για να γίνει φύλακας, εξασκώντας το καθημερινά και παρέχοντας του ότι έχει ανάγκη, θα καταφέρουμε να έχουμε έναν χαρούμενο σκύλο και να εκπληρώσουμε τις προσδοκίες μας.

3. Η σωστή καθοδήγηση από έναν εκπαιδευτή

Είναι σημαντικό εάν θέλουμε να αναθρέψουμε έναν ευτυχισμένο σκύλο να εμπιστευτούμε έναν εκπαιδευτή. Πρέπει σε κάθε περίπτωση, είτε πρόκειται να υιοθετήσουμε σκύλο και θέλουμε να μάθουμε τι σκύλος ταιριάζει στις προσδοκίες και στον τρόπο ζωής μας είτε θέλουμε βοήθεια για να βελτιώσουμε την συμβίωση με τον σκύλο μας, να εμπιστευτούμε έναν επαγγελματία εκπαιδευτή σκύλων. Χάρη στην εμπειρία και τις γνώσεις του είναι σε θέση να μας κατευθύνει για την καταλληλότερη επιλογή σκύλου ή για την κατάλληλη προσέγγιση στην εκπαίδευση και στην διαχείριση του σκύλου που έχουμε.

4. Η αφοσίωση

Όλα τα παραπάνω απαιτούν την διάθεση χρόνου για την εκπαίδευση του σκύλου μας, την υπομονή και την επιμονή μας. Δυστυχώς ή ευτυχώς, δεν μπορεί ένας σκύλος από μόνος του να ανταποκριθεί στις δικές μας προσδοκίες και στα δικά μας θέλω. Πρέπει να δουλέψουμε σκληρά για να αναθρέψουμε τον σκύλο τον ονείρων μας. Επίσης, είναι αυτονόητο πως δεν θα πρέπει να σταματήσουμε να δουλεύουμε ποτέ εάν θέλουμε να διατηρήσουμε το αποτέλεσμα που έχουμε κερδίσει κατά την ανατροφή του σκύλου μας. Πρέπει συνεχώς να αφιερώνουμε χρόνο για την εδραίωση και διατήρηση του αποτελέσματος.

Από την εμπειρία μας…

Είναι πραγματικά γοητευτικό όταν βλέπουμε κάποιον να έχει έναν πολύ δυναμικό σκύλο που είναι άψογος σε συμπεριφορά και υπακοή. Πρέπει όμως να αναγνωρίσουμε πως οι άνθρωποι που το κατάφεραν έχουν ακολουθήσει όλα τα παραπάνω βήματα σωστά. Ένας σκύλος που μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα με τον όγκο του, την ορμή του, τα νεύρα του και το στόμα του, χρειάζεται έλεγχο. Ο άνθρωπος που έχει καταφέρει να έχει τέτοιο έλεγχο, έχει ξοδέψει χρόνο στην εκπαίδευση τόσο του σκύλου του όσο και στην δική του! Δεν αρκεί το “κάτσε” και το “κάτω”, για να θεωρηθεί ένας σκύλος υπάκουος. Όπως έχουμε πει και στο παρελθόν, αυτό από μόνο του δεν είναι εκπαίδευση.  

Ο άνθρωπος πίσω από το σκύλο είναι ο παράγοντας της επιτυχίας και της γενικής εικόνας του. Αν δεν είμαστε διατεθειμένοι να μάθουμε και να αλλάξουμε τον τρόπο που διαχειριζόμαστε τον σκύλο μας, να τον διαχειριστούμε όπως πραγματικά είναι και όχι όπως θα θέλαμε να είναι, δεν θα τα καταφέρουμε. Η σωστή διαχείριση ενός σκύλου είναι μια μορφή εκπαίδευσης που απαιτεί εμπειρία, όρεξη και αφοσίωση. Ευτυχώς, η διαχείριση δεν μπορεί να είναι ίδια σε όλα τα σκυλιά και λέμε ευτυχώς καθώς αυτή είναι και η μαγεία που υπάρχει στην σωστή εκπαίδευση ενός σκύλου! Η ικανότητα της ανάλυσης της συμπεριφοράς, του χαρακτήρα του σκύλου και το χτίσιμο της σωστής διαχείρισης σε σχέση πάντα και με τον ιδιοκτήτη, είναι τα στοιχεία εκείνα που θα κάνουν να ξεχωρίσει ένα τυπικό πρόγραμμα εκπαίδευσης από ένα πετυχημένο!

Άκης Τσιαντής για την Balanced Dog Training Team.